ترک انفاق در دوران عقد

به عنایت اینکه نفقه در دوران عقد و همچنین ترک انفاق در دوران عقد بسیار محل پرسش مردم است، تصمیم بر این شد که به سوال” آیا در دوران عقد هم می توان شکایت کیفری ترک انفاق کرد” پاسخ مفصل داده شود.

زوجه می تواند از طریق دادخواست مطالبه نفقه معوقه از طریق شورای حل اختلاف یا دادگاه خانواده می تواند درخواست نفقه گذشته را به طرفیت شوهر تقدیم دادگاه کند. اینکه نفقه زن چیست و در چه صورتی استحقاق دریافت آنرا دارد از محل بحث، خارج است و خوانندگان محترم می توانند لینک مربوطه متمایز شده را مطالعه نمایند. علاوه بر مطالبه حقوقی نفقه، زوجه می تواند شکایت ترک انفاق نیز در دادسرا مطرح نماید و تقاضای مجازات ترک انفاق شوهر کند. همانطور که میدانید اگر مردی با وجود داشتن استطاعت مالی و در صورت تمکین زن، نفقه او را نپردازد مجرم محسوب شده و با شکایت زوجه، تعقیب کیفری از طریق دادسرا آغاز می شود. مجازات نپرداختن نفقه (ترک انفاق) حبس تعزیری درجه شش است. شکایت ترک انفاق زوجه از جرایم قابل گذشت است و هر زمان که او رضایت بدهد پرونده مختومه خواهد شد.

اما بحث اصلی نفقه در دوران عقد است. سوال این است که زوجه در دوران عقد یعنی دوران بین وقوع عقد نکاح تا شروع زندگی مشترک که تمکین نمیکند و احتمالا دوشیزه است آیا می تواند شکایت ترک انفاق کند؟ به عبارت دیگر جرم ترک انفاق در دوران عقد مصداق دارد؟

مقدمه کوتاهی باید گفته شود، آن اینکه زوجه باکره در دوران عقد در جواب دادخواست تمکین شوهر می تواند به حق حبس استناد نماید و تمکین را موکول به پرداخت کامل مهریه کند و این استناد به حق حبس باعث از بین  رفتن نفقه زوجه نمی شود و زن می تواند دادخواست مطالبه نفقه به مرجع صالح قضایی بدهد. اما شکایت ترک انفاق در دوران عقد به دلیل استناد به حق حبس هم میسر است به استناد تبصره ماده ۵۳ قانون حمایت خانواده:
”  ماده۵۳ ـ هرکس با داشتن استطاعت مالی، نفقه زن خود را در صورت تمکین او ندهد یا از تأدیه نفقه سایر اشخاص واجب ‌ النفقه امتناع کند به حبس تعزیری درجه شش محکوم می ‌ شود. تعقیب کیفری منوط به شکایت شاکی خصوصی است و درصورت گذشت وی از شکایت در هر زمان تعقیب جزائی یا اجرای مجازات موقوف می ‌ شود.

تبصره ـ امتناع از پرداخت نفقه زوجه ‌ ای که به موجب قانون مجاز به عدم تمکین است و نیز نفقه فرزندان ناشی از تلقیح مصنوعی یا کودکان تحت سرپرستی مشمول مقررات این ماده است.”
در گذشته رویه دادگاه بر این بود که شکایت ترک انفاق از سوی زوجه استناد کننده به حق حبس پذیرفته نمی شد و فقط زوجه باکره می توانست مطالبه حقوقی نفقه کند. اما با تصویب قانون جدید این امکان برای زوجه فراهم شده که هم مطالبه حقوقی نفقه کند و هم شکایت کیفری نپرداختن نفقه

سوال اساسی که مطرح می شود اینکه، به چه میزان می بایستی نفقه پرداخت کند تا در صورت شکایت ترک انفاق از سوی زن، مرد از خود دفاع کند؟ به نظر می رسد در دفاع جرم ترک انفاق مقدار نفقه موضوعیت نداشته باشد اگر مرد بتواند ثابت کند مقداری از نفقه را پرداخت کرده است و حتی کمتر از میزان مورد نیاز زوجه، موجب برائت زوج در دعاوی کیفری نفقه (ترک انفاق) خواهد شد.

مجازات قانونی جرم ترک انفاق در صورت اثبات و عدم اعمال تخفیف از سوی دادگاه ۶ ماه الی ۲ سال است. این جرم از جرایم قابل گذشت بدین معنی که هر مرحله از دادرسی و حتی بعد از صدور حکم و یا اجرا، با رضایت زوجه پرونده متوقف و مختومه خواهد شد.