علائم جمع نشدن رحم بعد از سزارین

تغییرات رحم بعد از حاملگی و زایمان

انقباض واژن بعد از بارداری ؛سزارینی ها منتظر این عوارض باشند؛با این بخش از دلگرم همراه باشید تا با درمان تغییرات رحم بعد از بارداری آشنا شوید.

علت و درمان انقباض رحم بعد از بارداری چیست؟

درد

درد ناشی از سزارین در روزهای پس از عمل، یکی از بارزترین عوارض این عمل است و معمولا زمان بهبود آن از زایمان طبیعی به مراتب طولانی تر است. این درد معمولا در محل برش روی شکم و نقاط بخیه شده بیمار را آزار می دهد و درمان آن چند هفته زمان می برد.

عفونت

احتمال عفونت بعد از سرازین بسیار بالاست. پزشک معمولا از یک واحد آنتی بیوتیک قبل از عمل برای پیشگیری از ابتلا به عفونت استفاده می کند که خطر عفونت را کاهش می دهد. با وجود این برخی زنان پس از زایمان دچار این مشکل می شوند. اگر پس از سزارین دچار خونریزی، ترشحات بودار یا تب شدید حتما پزشک معالج را در جریان بگذارید. معمولا بروز سه نوع عفونت بعد از سزارین شایع است:

گروه اول

عفونت هایی که در زخم ایجاد شده و باعث قرمزی، ترشح و تشدید درد در بخیه ها و زخم ها می‌شود. از هر ده زنی که تحت عمل سزارین قرار می گیرند، یک زن دچار عفونت هایی از این نوع می شود. گاهی حتی مصرف آنتی بیوتیک ها نیز موثر نیست. این نوع عفونت در مبتلایان به دیابت و افراد چاق و دارای اضافه وزن بیشتر رخ می دهد.نوع دیگر عفونت های شایع در عمل سزارین، عفونت لایه پوششی داخل رحم (آندومتر) است و معمولاً زمانی اتفاق می افتد که مایع آمنیوتیک پیش از زایمان تخلیه شود.علاوه بر این، حین عمل معمولا پزشک سوندی را برای تخلیه مثانه وارد بدن می کند که احتمال بروز عفونت را در زنان افزایش می دهد. در این حالت، دفع ادرار، دردناک و با سوزش همراه است.

لخته های خونی

در کل انجام هرگونه عمل جراحی خطر بروز لخته های خونی در بدن را افزایش می دهد. تشکیل لخته خونی در ریه ها باعث بروز آمبولی ریوی می شود که جان بیمار را در معرض خطر قرار می دهد. از علائم این بیماری می توان به سرفه و کوتاهی تنفس ها، درد و تورم در ماهیچه پا اشاره کرد. بنابراین باید با مشاهده کوچک ترین علامتی از این بیماری بعد از سزارین به پزشک مراجعه کنید تا درمان های لازم در سریع‌ترین زمان انجام شود.

چسبندگی رحم

سزارین خطر چسبندگی رحمی را تا حد زیادی افزایش می دهد. این حالت باعث چسبندگی بافت زخم ها از داخل می شود. حدود نیمی از زنانی که تحت عمل سزارین قرار می گیرند، مشکل چسبندگی‌های رحمی را از سر می گذرانند. همچنین دفعات انجام عمل سزارین خطر چسبندگی رحمی را افزایش می دهد؛ به طوری که زنان پس از دو بار سزارین تا ۷۵ درصد و پس از سه بار سزارین تا ۸۳ درصد بیشتر در معرض ابتلا به چسبندگی های رحم قرار می گیرند. این چسبندگی ها دردناک است و حرکت اندام‌های داخلی را محدود می کند و در مواردی باعث انسداد روده و حتی ناباروری می شود.

کم خونی

خونریزی و از دست دادن حجم بالای خون در طول سزارین، خطر کم خونی را افزایش می دهد و گاه بیمار به تزریق خون نیاز پیدا می کند.

اثرات ماده بیهوشی

در بیشتر عمل های سزارین از بی حسی نخاعی استفاده می شود که شیوه ایمن تری از بیهوشی عمومی به شمار می رود. سردردهای شدید ناشی از داروهای بیهوشی در یک درصد از زنانی که تحت عمل سزارین قرار می گیرند، رخ می دهد. از دیگر عوارض بیهوشی، آسیب عصبی است که در موارد نادر رخ می دهد و چند روز تا چند هفته ادامه می یابد، ولی برخی عوارض جدی و خطرناک سزارین نیز فقط در موارد نادر رخ می دهد.

کوچک شدن رحم با سرعتی باور نکردنی

انقباضات رحم بعد از تولد نوزاد تمام نمی شود و علت آن واضح است. درهنگام زایمان رحم به اندازه یک هندوانه ۲/۱ کیلوگرمی است که تقریبا ۲۵ برابر اندازه رحم غیر باردار است. درعرض چند دقیقه پس از زایمان رحم شروع به جمع شدن و کوچک شدن می کند و الیاف متقاطع آن به همان صورتی که برای خارج کردن جنین منقبض میشوند، سفت می شوند. این انقباضات کرامپ هایی ایجاد می کند که پس درد نامیده می شوند. (معمولا پس درد در زایمان های بعدی شدید تر است و ممکن است نیاز به مسکن داشته باشد.)

رحم بسرعت جمع می شود درعرض یک هفته به نصف اندازه هنگام زایمان می رسد و در پایان هفته دوم حجم آن تقریبا ۳۳۰ سی سی شده و در هفته چهارم کاملا به اندازه قبل از بارداری یعنی ۶۰ سی سی می رسد. با اینحال تعداد سلول های داخل رحم کاهش نمی یابند، نوعی تجزیه شیمیایی پروتئینی در داخل سلول ها موجب روی هم خوابیدن و کوچک شدن آنها به ۱۰/۱ اندازه قبل از بارداری می شود.

داخلی ترین لایه سلول های رحمی (به نام دسی دوای اندومتر) که در دوران بارداری کشیده شده بودند رفته رفته جدا شده و از بدن خارج می شوند. نتیجه اینکه ترشحات شبیه قاعدگی تا چند هفته ادامه می یابد. این ترشحات در ابتدا قرمز روشن است و کم کم روشن تر می شود و تا قبل از آنکه قطع شود به سفید یا زرد تبدیل متمایل می شود.

بازگشت اعضای داخلی به محل قبلی خود

رحم در حال رشد در دوران بارداری بسیاری از اعضای داخلی نظیر معده، روده کوچک، روده بزرگ، مثانه و قلب را به بالا و به طرفین می راند. پس از تولد نوزاد طولی نمی کشد که اعضای داخلی بدن شما به محل قبل خود باز می گردند. این حرکت اعضای داخلی ممکن است یکی از دلایل بی اختیاری دفع ادرار یا مدفوع پس از زایمان باشد. معمولا این بی اختیاری موقتی و کوتاه است و درعرض چند هفته همه چیز به حالت عادی باز خواهد گشت.

چرا بعد از سزارین درد شکم دارم؟

اگر زایمان دوم یا سوم شماست، به‌طور حتم دلیل آن انقباض‌های شدید رحمی است که به ‌خصوص بعد از سزارین دردناک‌تر هم است و ۳ تا ۴ روز ادامه خواهد داشت اما اگر چند روز اول را پشت‌سر گذاشته‌اید و هنوز درد دارید، ممکن است علت آن متفاوت باشد. مثلا شاید نفخ یا یبوست دارید.

چه باید کرد؟ موادغذایی نفاخ را از برنامه‌غذایی‌تان حذف و از موادغذایی یا داروهای رونده بیشتر استفاده کنید. شاید رحم از حد طبیعی پایین‌تر افتاده است که در این صورت توصیه ما به شما بعد از اتمام هر وعده شیردهی مصرف استامینوفن است. برخی تمرین‌های تنفسی به بازگشت سریع‌تر رحم به مکان طبیعی خود کمک می‌کند. اگر بعد از ۳-۲ هفته هنوز درد داشتید با پزشکتان مشورت کنید.

چرا خونریزی شدیدی دارم؟

این موضوع طبیعی است و حدود ۳ هفته ادامه خواهد داشت. طی ۴۸ ساعت اول خونریزی شدیدتر از حالت عادی و رنگ خون روشن است. به مرور میزان آن کمتر و رنگ خون قرمز قهوه‌ای خواهد شد.چه باید کرد؟ در ۳ روز اول پس از زایمان به دلیل شدید بودن خونریزی نوارهای بهداشتی پهن و ضخیم و شورت‌های یکبار مصرف استفاده کنید. هرگز شورت یا شلوار تنگ نپوشید زیرا رحم را به پایین فشار می‌دهد و این موضوع می‌تواند مشکل‌ساز شود.

چرا بعد از زایمان دچار بواسیر شده‌ام؟

۲۰ درصد زنان بعد از زایمان به‌خصوص ۶ هفته نخست دچار همورویید (بواسیر) می‌شوند.

چه باید کرد؟ اگر قسمت پایینی روده و مقعد دردناک است و خونریزی دارید، حتما با پزشکتان تماس بگیرید. برای تسکین دردتان می‌توانید از توصیه‌های ذکر شده در مورد هفتم استفاده کنید.

چرا بعد از زایمان هنوز شکمم بزرگ است؟

این موضوع کاملا طبیعی است. ماهیچه‌های زیر شکمی هنوز درست کار نمی‌کنند، رحم سنگین و افتاده شده و دچار اضافه وزن دوران بارداری هستید. چند هفته زمان لازم است تا رحم به جای اولش بازگردد.چه باید کرد؟ به کمر بخوابید، زانوهایتان را خم کنید و زیر سرتان بالشی بگذارید به طوری که چانه به سینه بچسبد. آرام و عمیق نفس بکشید. این تمرین را ۳ تا ۴ بار در روز تکرار کنید. از گن‌های مخصوص هم می‌توانید استفاده کنید.

چرا بعد از زایمان یبوست گرفته‌ام؟

دلیل این موضوع ترشح هورمون پروژسترون است. پروژسترون باعث کاهش اجابت مزاج در طول بارداری می‌شود و اثر آن تا چند هفته بعد از زایمان باقی می‌ماند. از طرفی رحم روده‌ها را تحت‌فشار قرار داده و آنها هنوز به حالت اولیه خود برنگشته‌اند. اگر سزارین کرده باشید، داروهای بیهوشی و بی‌حسی نیز می‌توانند یبوست را شدیدتر کنند. نکته دیگر اینکه بعد از زایمان به دلیل درد و ترس از پاره شدن بخیه‌ها معمولا اجابت مزاج را به تاخیر می‌اندازیم و همین موضوع باعث تشدید یبوست می‌شود.چه باید کرد؟ میزان آب و فیبر مصرفی‌تان را افزایش دهید. حجم وسیعی از آب دریافتی صرف تولید شیر می‌شود. میوه ها، سبزی‌ها و غلات کامل را به برنامه‌غذایی‌تان اضافه کنید.

چرا کمردرد دارم؟

اضافه وزن بعد از بارداری و کشش‌های هنگام زایمان عامل این دردهاست. کمردرد شما به مرور و با استراحت بهتر می‌شود به شرطی که خودتان آن را شدت نبخشید.چه باید کرد؟ فرزندتان را درست در آغوش بگیرید و در وضعیت صحیح به او شیر دهید. موقع نشستن حتما از زیرپایی استفاده کنید.

چرا سوزش ادرار دارم؟

سوزش، درد در ناحیه زیر شکم و تمایل به ادرار مکرر از جمله علایم عفونت ادراری است. احتمال بروز عفونت ادراری بعد از زایمان بسیار بالاست. از یک سو در دوران بارداری مثانه پایین آمده و چون کامل خالی نمی‌شود احتمال تجمع باکتری‌ها در آن بالاست و از سوی دیگر اگر طی زایمان به شما سوند وصل شده باشد، ممکن است دچار عفونت شده باشید.

تغییرات هورمونی

تنظیم کننده تغییرات بدن در دوران بارداری و پس از آن نوعی ماده فعال بیو شیمیایی است که هورمون جنسی نام دارد. در دوران بارداری، استروژن باعث شل شدن و کش آمدن سلول ها و احتباس آب در آنها می شود و کاهش ناگهانی آن پس از زایمان (در عرض سه ساعت اول پس از زایمان میزان استروژن تا ۹۰% کاهش می یابد) باعث نرم و مرطوب شدن بافت ها می گردد. هورمون پروژسترون سلول های عضلات رحم را تا موقع زایمان در حال آمادگی کامل نگه می دارند. وقتی پس از زایمان سطح پروژسترون در خون بطور ناگهانی کاهش یابد، بسیاری از فرآیند های بدن که در دوران بارداری کند و یا متوقف شده بودند، به کار می افتند. مثلا ریزش طبیعی موی سر؛ بسیاری از خانم ها سه ماه پس از زایمان دچار ریزش شدید می شوند.

هورمون های بارداری تغییراتی نیز در پستانها بوجود می آوردند و باعث می شوند که شبکه ای از مجاری درونی، پمپ سلولی و حباب های مولد شیر بوجود آیند. به محض آنکه پس از تولد سطح استروژن و پروژسترون در خون کاهش می یابد، هورمونهایی که پرولاکتین و اکسی توسین نامیده می شوند همراه با عمل مکیدن نوزاد، تولید شیر را تحریک می کنند. اگر در اولین دفعات شیر دهی دچار کرامپ های شکمی شوید به این دلیل است که اکسی توسین باعث انقباضات رحم نیز می شود.تغییرات هورمونی بعد از زایمان بر دستگاه عصبی مرکزی نیز تاثیر می گذارد و باعث تحریک احساسات مادر در ماه های اول پس از زایمان می شود.

احساس فشار روحی و اندوه در هفته های اول پس از زایمان طبیعی است و اندوه پس از زایمان نامیده می شود ولی اگر احساس شک، ناامیدی و خستگی پس از دو هفته از بین نرود باید موضوع را با پزشک خود درمیان بگذارید. ممکن است به بیماری جدی تری به نام افسردگی پس از زایمان دچار شده باشید.اگر خواندن این مقاله و اطلاع از این تغییرات شما را خسته و خواب آلوده می سازد تعجبی ندارد. تبدیل شگرف یک خانم باردار به یک مادر واقعا گیج کننده است! ولی در عین حال یک معجزه به حساب می آید. بدن شما که انعطاف پذیری چشمگیری دارد می تواند در عرض چند هفته از سیر تغییراتی که در عرض ۹ ماه طی کرده است به جای اول باز گردد. نگران نباشید. همه چیز بخوبی پیش خواهد رفت بخصوص با کمک موجودی با شکوه و تازه وارد، نوزادی زنده که نفس می کشد!

خواهشمنديم اگر سوال يا نکته‌اي براي مطلب تغییرات رحم بعد از حاملگی و زایمان

در ذهن شما باقي مانده است، آن‌را در قسمت نظرات با ما و ساير کاربران به اشتراک بگذاريد.

------------------------------------------------------------------------------------

مجله اینترنتی دلگرم

مرجان امینی