مجازات عدم پرداخت اقساط مهریه

عدم پرداخت مهریه در قانون چه حکمی دارد؟

با توجه به این نکته که «مهریه از نظر قانون عندالمطالبه و دین ممتاز است»، شاید برای هر دو طرف دعوای این سوال پیش بیاید که چگونه این مساله با عدم پرداخت مهریه و اعسار و تقسیط مواجه می‌شود و چرا قانون درباره چنین دین مهم و حساسی اقدام به پذیرش قسط می‌کند؟ بـرای ایـن سوال می‌توان دلایل حقوقی فراوانی را ذکر کرد، اما شاید دلیل ساده‌اش این باشد که اگر قرار بــر رعــایــت مــاده ۲ قـانـون اجـرای محکومیت‌های مالی که به موجب آن مردان ناتوان در پرداخت مهریه به زنــدان مــی‌افـتـنـد بـاشـد، احـتـمـالا زندان‌های کشور به جای پذیرش اراذل و اوباش، دزدان، افراد مخل امنیت اجتماعی و… باید میزبان مردانی باشد که همسران آنها مطالبه مهریه کرده‌اند اما چون قانون کارهای مهم‌تری هم دارد، در صورت اثبات این مساله که مرد توان پرداخت مهریه به صورت یکجا را ندارد، مبلغ مهریه به شکل اقساط از او دریافت می‌شود.

زندانی بودن مرد در اغلب موارد نه‌ تنها کمکی به حل مشکل زن نمی‌کند بلکه مشکلات دیگری را نیز برای هر دو طرف به وجود می‌آورد. به این ترتیب قانون با در نظر گرفتن شرایط خاصی این امکان را فراهم کرده که قاضی با رسیدگی به وضعیت مالی مرد و با اثبات ناتوانی او در پرداخت مهریه به صورت یکجا  اعسار او را بپذیرد و حکم به  تقسیط مهریه بدهد.

اعسار  از پرداخت مهریه حکمی ‌موقتی است

البته باید دقت کنید این حکم به صورت موقت صادر می‌شود و در انتهای تمام احکام مربوط به مهریه این مساله قید می‌شود که اگر زن بتواند بعدها اموالی از مرد به دست بیاورد، می‌تواند نسبت به وصول طلب خود از آنها اقدام کند. معنی این جمله هم این است که مثلا اگر مرد محکوم به پرداخت مهریه ۵۰۰ سکه‌ای خود به شکل اقساط شد، تا پیش از پایان پرداخت این اقساط هر زمانی که زن بتواند اموالی را مبنی بر توانایی مرد برای پرداخت مابقی مهریه به دادگاه معرفی کند، این اموال توقیف و به دلیل «دین ممتاز» بودن مهریه، مهریه از آن کسر می‌شود.

به همین سبب بسیاری از مردانی که در چنین شرایطی حکم اعسار و تقسیط بابت مهریه دریافت می‌کنند، امکان خرید خانه، داشتن حساب سرمایه گذاری بانکی، خرید خودرو و… را ندارند و زن می‌تواند با معرفی این اموال مهریه خود را مطالبه کند. معمولا مردان پیش از صدور حکم اعسار و تقسیط و تا زمان بسته شدن پرونده اجرای احکام معمولا یا همه اموال خود را به نام اطرافیان مـی‌کـنند یا معاملات خود را مخفی می‌کنند. اما برخی از زنان نیز در این فرصت، با مراجعه به ثبت و استعلام، از خرید یا فروش اموال همسر خود مطلع می‌شوند و شکایتی تحت عنوان «فرار از دیــن» را مـطــرح مــی‌کـنـنــد کـه در شماره‌های آینده به آن خواهیم پرداخت. البته چنین مواردی بسیار اندک است و خیلی کم پیش می‌آید طرفین برای مدت طولانی زن و شوهر باشند و مهریه هم به زن پرداخت شود.

معمولا درخصوص مهریه هر دو طرف به دنبال راه‌حلی برای توافق می‌گردند و اغلب بر سر میزان مشخصی از آن به توافق می‌رسند. در این مرحله با ذکر این توافق و بسته شدن پرونده در اجرای احکام، مرد می‌تواند سکه‌ها را خارج از پرونده نیز در قبال رسیدهایی رسمی‌ که از دادگاه قابل تهیه است به همسرش بپردازد و از آن پس هر نوع معامله و خرید و فروشی که می‌خواهد انجام دهد و هیچ کس هم مانع او نشود.

حبس زوج در صورت عدم پرداخت مهریه تا سقف ۱۱۰ سکه

هرگاه مهریه در زمان وقوع عقد تا سقف ۱۱۰ سکه باشد، وصول آن مشمول قانون جدید نحوه اجرای محکومیت‌های مالی است و مرد موظف به پرداخت است.زن براساس قانون می تواند بدون توجه به تمکن مالی مرد این میزان مهریه را مطالبه کند  و در صورت عدم پرداخت مهریه  دادگاه می‌تواند با نظر زن، مرد را بازداشت کند.

هرگاه مهریه بیش از این مقدار باشد صرفا تمکن مالی زوج، ملاک پرداخت خواهد بود و در صورت عدم توانایی مرد و عدم پرداخت مهریه ، مهریه بیش از ۱۱۰ سکه حبس ندارد و مطابق ماده ۲ قانون محکومیت‌های مالی با زوج رفتار خواهد شد. تعیین سقف ۱۱۰سکه برای وجه کیفری مهریه موضوعی است که ابتدا در مجلس هشتم به تصویب رسید با این هدف که اگر بین زوجین اختلافی به وجود آمد و نهایتا منجر به طلب مهریه شد و زوج از مهریه امتناع کرد، تنها تا سقف ۱۱۰ سکه بتوان برای بازداشت او اقدام کرد.

مهریه عندالمطالبه است و زن می تواند در هر زمانی آن را از شوهر خود مطالبه نماید و مرد نیز موظف به پرداخت آن است. شواهد جامعه ما نشان داده بدون در نظر گرفتن استثنائات، زنان (ایرانی) زمانی اقدام به مطالبه مهریه خود کرده اند که در صدد جبران تضییع حقوق خود بر آمده اند .

سوالات مرتبط با عدم پرداخت مهریه

1. پرداخت مهریه قانونی زن با توجه به قانون جدید مهریه چگونه خواهد بود؟
   میزان مهریه توافقی میان زوج و زوجه تعیین خواهد شد و بیش از ۱۱۰ سکه به تمکن مالی زوج بستگی خواهد داشت.لذا ازدواج مجدد زوج به اذن همسر ایشان نیاز خواهد داشت و زوجه به هیچ عنوان در صورتیکه یک همسر داشته باشد نمیتواند ازدواج مجدد کند.
2. نحوه اجرای حکم تقسیط مهریه چگونه است؟
   برای اجرا و پرداخت اقساط مهریه باید از زمان تاریخ صدور حکم مهریه را به شعبه ی اجرای احکام پرداخت کرده و رسید بگیرید.
3. طلب مهریه از زوج باید در کدام دادگاه باشد؟
   بله زوجه باید برای مطالبه ی مهریه به دادگاه محل انعقاد عقد نکاح و یا محل اقامت خوانده (زوج) مراجعه کند.