علامت سنگ در حالب

علی حمیدی مدنی، در گفت‌و‌گو با خبرنگار بهداشت و درمان فارس درباره سنگ‌های حالب یادآور شد: حالب مجرایی است برای عبور دادن ادرار از کلیه به سمت مثانه که گاهی دردهای ناشی از وجود سنگ در آن بروز می‌کند که البته تقریباً همه موارد سنگ‌هایی که در حالب قرار می‌گیرند، سنگ‌هایی هستند که از داخل کلیه حرکت کرده‌اند و به پایین آمده اند.

وی گفت: حالب در بالا از لگنچه شروع می‌شود که گشادترین بخش حالب است و انتهای حالب به مثانه ختم می‌شود که تنگ ترین قسمت حالب است برای همین اکثریت سنگ‌ها وقتی از کلیه عبور می کند و وارد حالب می شوند در انتهای حالب متوقف می‌شوند چرا که تنگترین قسمت حالب است.

این متخصص کلیه و مجاری ادرار خاطرنشان کرد: هر چقدر حالب از محوطه شکم دور می‌شود و به عمق لگن نزدیکی می‌شود یا به عبارتی از کلیه دور می‌شود و به مثانه نزدیک می‌شود حالب باریک‌تر می‌شود یعنی قطر انتهای حالب به طور متوسط 2 میلیمتر است ولی از آنجا که امکان انعطاف دارد در 95 درصد موارد می‌تواند سنگ‌هایی به قطر 4 میلیمتر را از خود عبور دهد.

حمیدی مدنی خاطرنشان کرد: به طور معمول حالب در یک فرد بالغ طولی معادل 28 تا 30 سانت دارد قسمت اعظم این طول در محوطه خَلف شکم طی می‌کند و قسمتی را نیز در محوطه لگن طی می کند.

وی افزود: بسیار بعید است سنگ به طور اولیه در مجرای حالب ایجاد شود چرا که دائماً ادرار در این لوله در حال حرکت است در حالی که سنگ به طور معمول به علت توقف ادرار در یک مسیر شکل می‌گیرد مگر اینکه کسی به‌طور مادرزادی تنگی در حالب داشته باشد و آن تنگی به طور ثانویه در کنار خود سنگی بسازد در غیر اینصورت اکثر سنگ‌ها از داخل کلیه به پایین می‌آیند و داخل لوله حالب می‌شوند.

این متخصص کلیه و مجاری ادرار گفت: زمانی که سنگ داخل لوله حالب شد به دلیل اینکه حالب برای حرکت ادرار از بالا به پایین حرکت دودی دارد، ورود سنگ به داخل این لوله باعث افزایش حرکات دودی می‌شود که بیمار این افزایش حرکت دودی را به شکل درد بسیار شدید ناگهانی و ناتوان کننده در پهلو حس می‌کند که به سمت شکم یا زیر دل تیر می‌کشد.

حمیدی مدنی خاطرنشان کرد: از آنجا که بخش زیاد حالب در محوطه شکم است و با دستگاه گوارش همسایگی و مجاورت دارد اکثریت قریب به اتفاق با علائم گوارشی همراه است مانند تهوع استفراغ، دل درد، دل پیچه و نفخ و از این قبیل علائم.

وی افزود: این درد ناگهانی آن قدر می‌تواند شدید و غیر قابل تحمل باشد که بیمار به سرویس ارائه خدمات سلامت کشیده شود و آن جا سعی بر این خواهد شد که آن درد سبک شود حالا اینکه آیا سنگی از لوله حالب عبور می کند و از حالب خارج می‌شود یا خیر به شرایط و موارد زیادی بستگی دارد.

این متخصص کلیه و مجاری ادرار درباره شرایط خروج یا عدم خروج سنگ از حالب خاطرنشان کرد: این‌ که سنگ چه اندازه‌ای دارد یا اینکه درکدام قسمت حالب مستقر شده است و آیا این سیستم ادراری یک سیستم ادراری سالمی بوده است که بتواند ادرار مناسب برای حرکت کردن سنگ به سمت مثانه را تولید کند یا خبر.

حمیدی مدنی گفت: هر چقدر اندازه یک سنگ بزرگتر باشد یا کلیه ای که قرار است ادرار را تولید کند ضعیف‌تر باشد شانس دفع سنگ کمتر خواهدشد.

وی افزود: خوشبختانه امروزه برای دفع سنگ‌های حالب از روش‌های بسیار موثری داریم از درمان‌های طبی و دادن داروهایی که حالب را باز می کند گرفته تا  روش های جراحی با حداقل تهاجم به اسم TUL یا سنگ شکنی درون اندامی که در این روش از طریق لوله حالب وارد شده و بر خلاف سال‌های قبل که باید جراحی انجام می‌شَد می‌توانیم بیش از 95 درصد این سنگ‌ها را بدون مداخله جراح درمان کنیم.

این متخصص کلیه و مجاری ادرار درباره نشانه وجود سنگ در حالب گفت: چون حالب در سمت راست و چپ در تماس نزدیک با سیستم گوارشی است که در راست با کبد و کیسه صفرا و در سمت چب با معده و روده مجاورت دارد مریضی که حرکت سنگ در لوله حالب را تجربه می‌کند نشانه‌های گوارشی نیز از خود بروز می‌دهد.

حمیدی مدنی درباره درمان سنگ‌های حالب نیز گفت: درمان سنگ‌های حالب مانند کلیه است که اگر سنگ کوچک باشد با دارو دفع می‌شود و در غیر این صورت اقدامات تهاجمی تر صورت می گیرد.

وی تصریح کرد: برای تعیین استراتژی درمان سنگ‌های حالب به اندازه سنگ‌های حالب و محل استقرار آن توجه می کنیم برای مثال چنانچه سنگی اندازه‌اش از 6 میلیمتر بزرگتر باشد به ویژه اگر باعث مسدود شدن مجرای ادرار شود زمان را از دست نمی‌دیم و زودتر سنگ شکنی درون اندامی انجام می‌دهیم ولی درباره سنگ‌های تا 4 میلیمتر سعی می‌کنیم هیچ اقدام تهاجمی انجام نمی دهیم و به بیمار فرصت می‌دهیم با دارو و مایعات و ورزش سنگ را دفع کند که در 90 درصد موارد نیز دفع می‌کند. 

انتهای پیام/