نمونه لایحه اعسار از پرداخت نفقه

در ابتدا نفقه را تعریف می کنیم بر اساس ماده ۱۱۰۷ قانون مدنی نفقه این گونه تعریف شده است به تمام نیازهای یک زن متعارف با وضعیت و متناسب با شان و شخصیت او می‌باشد همانند مسکن، پوشاک، اثاثیه منزل، و هزینه های درمانی و همچنین حتی خدمتکار در صورتی که زن قبلا از خدمتکار استفاده می کرده است و یا اکنون مریض می باشد و نیاز به خدمتکار دارد تمامی این موارد شامل نفقه برای زن می گردد و همینطور عوامل دیگر هم نیز وجود دارد که در اینجا ذکر نشده است اما در کل با توجه به شان و شخصیت زن یا زوجه برای او توسط کارشناس مربوطه نفقه تعیین می گردد.

نفقه زوجه و شرایط آن

در روابط زوجین یکسری قانون و مقرراتی برای زن و مرد تعیین گردیده است. بر اساس ماده ۱۲۰۳ قانون مدنی نفقه زوجه یک طلب ممتاز می باشد یعنی به این صورت که اگر مرد چندین نفقه در ذمه خود داشته باشد نفقه زوجه به تمامی آنها اولویت دارد.

قانون در مورد نفقه زوجه این چنین بیان داشته است که زوجه نه تنها در مورد نفقه حال خود میتواند اقدام نمایند بلکه در مورد نفقه های پیشین و قبلی هم می تواند آنها را از دادگاه درخواست کند. به این ترتیب اهمیت پرداخت نفقه کاملاً واضح و آشکار است

جایگاه نفقه در عقد موقت

همچنین نفقه برای عقد موقت جایگاهی ندارد و نفقه شامل عقدی که موقت باشد نمی گردد مگر این که در هنگام عقد و جاری شدن صیغه عقد موقت بین زوج و زوجه شروطی در این بابت گذاشته شده باشد در غیر این صورت نفقه شامل عقد موقت نمی گردد.

جایگاه نفقه زوجه بعد از طلاق

واضح است که نفقه در صورتی به زوجه تعلق می گیرد که در عقد زوج باشد و رابطه زناشویی بین آنها برقرار باشد در این دوران می تواند زوجه ادعای نفقه کند ولی هنگامی که زوجه از زوج طلاق گرفته و از او جدا شده است دیگر نفقه ای شامل حال او نمی گردد البته این مورد یک استثنا هم دارد و آن این است که اگر زوجه بعد از جدایی از زوج متوجه شود که باردار میباشد در این صورت زوج موظف است که تمامی هزینه های مربوطه که همان نفقه می باشد را تا زمان به دنیا اوردن نوزاد به زوجه بپردازد.

ماده ۱۱۰۹ قانون مدنی: نفقه مطلقه رجعیه در زمان عده بر عهده شوهر است مگر اینکه طلاق در حال نشوز واقع شده باشد لیکن اگر عده از جهت فسخ نکاح یا طلاق بائن باشد زن حق نفقه ندارد مگر در صورت حمل از شوهر خود که در این صورت تا زمان وضع حمل، حق نفقه خواهد داشت.

جایگاه نفقه زوجه بعد از فوت زوج

قبل از سال ۱۳۸۱ که هنوز قانون مدنی اصلاح نگردیده بود بعد از فوت زوج هیچ نفقه به زوجه تعلق نمی گرفت ولی بعد از اصلاح قانون سال ۱۳۸۱ بر اساس ماده ۱۱۱۰ قانون مدنی در ایامی که زوجه همسر خود را از دست داده است نفقه خود را میتواند از اموال شوهر که به عنوان ارث بر جای گذاشته است طلب کند.

حال در صورتی که زوج از خود هیچ ارثی بر جای نگذاشته باشد زوجه میتواند نفقه خود را از خویشاوندانی که پرداخت نفقه بر عهده آنها می باشد طلب کند. در صورتی که نفقه زوجه را پرداخت نکنند زوجه میتواند به دادگاه رجوع کند و تقدیم دادخواست تامین اموال خویشاوندان که مکلف به پرداخت نفقه هستند نسبت به نفقه خود اقدامات لازم را به عمل آورد.

ضمانت اجرای نفقه چیست؟

قانون از حق زوجه که نفقه می‌باشد کاملاً دفاع کرده است و آن را حق زوجه می داند بر این اساس اگر زوج از پرداخت کردن نفقه به زوجه خودداری کند زوجه میتواند با رفتن به دادگاه طرح دعوا کرده در این صورت زوج موظف می گردد که تمام و کمال نفقه را پرداخت نماید.

در بسیاری از مواقع با این که زوج محکوم به پرداخت نفقه می گردد ولی همچنان از پرداختن آن خودداری می کند در این موقع زوجه میتواند با پیوست کردن عدم پرداخت نفقه توسط زوج به حق طلاق با توجه به مدارک و شواهد لازم در نپرداختن نفقه می تواند حق طلاق را از دادگاه برای خود بگیرد.

نپرداختن نفقه زوجه توسط زوج یکی از ۱۲ شروطی است که ضمن عقد بیان شده است که در صورت نپرداختن آن این حق را به زوجه می دهد که حق طلاق را از آن خود کند.

مجازات پرداخت نکردن نفقه زوجه

هر شخصی در صورت دارا بودن و استطاعت مالی داشتن نفقه زوجه خود را در حین تمکین به او ندهد و یا اینکه از پرداختن نفقه نسبت به سایر اشخاصی که واجب النفقه می‌باشند خودداری کند به حبس تعزیری درجه ۶ یعنی ۶ ماه و یک روز تا دو سال حبس محکوم می گردد.

در صورتی تعقیب کیفری می گردد که شاکی خصوصی داشته باشد در غیر این صورت شامل تعقیب کیفری نمی گردد. همچنین در صورتی که شاکی از شکایت خود بگذرد در هر زمان که باشد مجازات موقوف می گردد.

نفقه اولاد و یا فرزندان

پرداخت کردن نفقه اولاد که همان تهیه مسکن خوراک، پوشاک و غیره می باشد برعهده پدر خانواده است در صورتی که پدر استطاعت مالی داشته باشد و از این قضیه سرباز زند و نفقه پرداخت نکند بر طبق قانون مجازات خواهد شد.

در این موضوع تفاوتی نمی کند که حضانت فرزندان به عهده چه کسی باشد و فرزندان پیش مادرشان باشند یا پیش خود پدر و یا حتی فرد دیگری در هر صورت پدر خانواده موظف به پرداخت نفقه برای فرزندان خود میباشد.

در صورتیکه پدر نفقه فرزندان را پرداخت نکند و از او به دادگاه شکایت لازم را برده باشند بر اساس ماده ۶۶۲ قانون تعزیرات مجازات اسلامی دادگاه پدر را به حبس از سه ماه و یک روز تا ۵ ماه محکوم خواهد کرد.

پرداخت نفقه غیر از پدر به عهده چه کسی است؟

در صورتی که پدر خانواده فوت کرده باشند و فرزندان ادعای نفقه کرده باشند و یا این که پدر خانواده استطاعت پرداخت نفقه را نداشته باشد پرداخت نفقه بر عهده پدر بزرگ فرزندان می باشد.

حال اگر پدربزرگ هم فوت کرده باشد و یا این که استطاعت مالی برای پرداخت نفقه را نداشته باشد پرداختن نفقه فرزندان بر عهده سایر اجداد پدری می باشد. در صورتی که سایر اجداد پدری هم توان و استطاعت مالی برای پرداخت نفقه را نداشته باشند در این صورت پرداخت نفقه بر عهده مادر می باشد.

حال در صورتیکه مادر فرزندان در قید حیات نباشد در این صورت پرداخت نفقه فرزندان بر عهده اجداد مادری و پدری خواهد بود.

پرداخت نفقه فرزندان تا چه سنی می باشد؟

در کل نفقه برای کسی تعیین می گردد که شغل او به گونه ای است که نمی تواند برای خود امرار معاش کند و خود را تامین کند.

خانواده هایی که فرزند پسر دارند تا سن ۱۸ سالگی می‌توانند نفقه فرزندان خود را از پدر خانواده دریافت کنند بعد از سن ۱۸ سالگی و گذراندن دوره سربازی اگر توان فرزند پسر به گونه‌ای بود که می توانست برای خود امرار معاش کند و هزینه‌های خود را متقبل گردد نفقه او قطع می گردد.

آیا تحصیل فرزندان و پرداختن هزینه تحصیل آنها جز نفقه محسوب می گردد؟

در پاسخ به این سوال می توان این گونه پاسخ داد که تحصیل تا زمانی یک مسئله واجب به حساب می آید هزینه آن جزء پرداختن نفقه محسوب می شود حالا اگر فرزند بخواهد که تحصیلات دانشگاهی داشته باشد امری ضروری و واجب نمی باشد اجباری برای پرداختن نفقه از سوی پدر خانواده برای او نمی باشد.

نفقه فرزندان و چگونه میتوان در صورت نپرداختن نفقه توسط پدر در آن را درخواست کرد؟

نفقه فرزندان توسط پدر پرداخت نگردد پیگیری آن در دادگاه به شخصی می باشد که از فرزندان نگهداری میکند و می تواند از پدر در دادگاه شکایت کند برای طرح کردن دعوا لازم میباشد که دختر کمتر از ۹ سال و پسر کمتر از ۱۵ سال سن داشته باشد.

اگر حکم رشد برای فرزندان از دادگاه گرفته شده باشد خود فرزندان تا پایان سن ۱۸ سالگی می توانند از پدر خود شکایت کنند اما اگر حکم رشد خود را نگرفته باشند نمی توانند تا پایان ۱۸ سالگی شکایتی به دادگاه داشته باشند این نکته وجود دارد که پسران می توانند تا سن ۱۸ سالگی در حین اینکه با خانواده خود زندگی می کنند از پدر خود طلب نفقه کنند و به دادگاه شکایت کنند.

اعسار به چه معنی است؟

اعسار به معنی رنج و تحمل کردن سختی زیاد میباشد و به این معنی می باشد که شخص از لحاظ مالی توانایی ندارد و سرمایه و دارایی ندارد و یا اینکه به سرمایه و دارایی شده دسترسی ندارد.

اعسار در پرداخت نفقه زوجه

با توجه به آنچه گفتیم نفقه شامل چه چیزهایی برای زن میباشد مرد موظف به پرداخت آن می باشد و اگر مرد آن را پرداخت نکند زن میتواند در دو صورت اقامه دعوا کند طرح شکایت کیفری و طرح دادخواست حقوقی در نتیجه شکایت کیفری زن حبس تعزیری درجه ۶ برای مرد می باشد.

بر این اساس اگر زوج توان پرداخت نفقه زن را نداشته باشد می تواند دادخواست اعسار از نفقه را به دادگاه ارائه دهد. که بر این اساس باید مدارک و شواهد لازم را برای نداشتن توان مالی خود به همراه فرم دادخواست اعسار به دادگاه ارائه دهد به شواهد و مدارک برای اعسار باید کامل باشد.

در این صورت زوج می تواند برای اینکه نخواهد نفقه های اضافه تر پرداخت کند زوجه را طلاق دهد تا دیگر به او نفقه تعلق نگیرد همچنین زوجه می تواند مطابق ماده ۱۱۲۹ قانون مدنی درخواست طلاق کند.

در صورتی که زوج دادخواست اعسار را را به دادگاه ارائه کرد برای دادگاه قابل قبول بود پرداخت نفقه به صورت تقسیط انجام میشود و در این صورت زوجه نمی تواند درخواست کند که نفقه یکجا پرداخت شود.

آیا می توان نفقه معوقه راهم اعسار زد؟

نفقه معوقه را نمی توان ارسال زد و باید تمامی آن را یکجا پرداخت کند.