هفته 39 بارداری و زایمان

کودک شما آماده است تا به دنیا قدم بگذارد! در هفته 39 بارداری زایمان نزدیک است و این روزهای باقیمانده آخر ممکن است به سرعت طی شوند یا به کندی بگذرند. از الان احتمالا به میزان پیش رونده ای احساس ناخوشی دارید چون رحم سنگینر از همیشه است و محتویاتش را همه جا باید حمل کنید. اما نگران نباشید حالا دیگر میتوانید خوشحال باشید که خیلی زود این مسائل برطرف میشود و شما کوچولویتان را در آغوش خواهید کشید. با هم اتفاقاتی را که در هفته 39 بارداری می افتد، مرور می‌کنیم.

او به ساختن یک لایه چربی به منظور کنترل دمای بدن پس از تولد ادامه خواهد داد؛ اما اکنون حدود 60 سانتی متر طول و 3150 گرم وزن دارد (پسرها معمولا کمی سنگین تر از دخترها هستند). اندامهای بدن جنین شما در هفته سی و نهم بارداری کاملا رشد کرده و در محل نهایی خود قرار گرفته اند و با شکل گرفتن یک لایه جدید از پوست زیر لایه خارجی فعلی به تدریج پوست جدید جایگزین پوست قدیمی می شود.
حالا در هفته سی و نه بارداری اجزای صورت جنین حسابی شکل گرفته است و بهتر از گذشته به نظر میرسد. همچنین چشمانش باز است و گوشهایش با فاصله از سرش قرار گرفته اند. ممکن است سرش پر از مو باشد اما اگر رنگ عجیب و غریبی داشت جا نخورید، بسیاری از زوجهای مو بور فرزندانی با موهای مشکی هستند و به عکس. بدن جنین در هفته سی و نه بارداری به قدری کامل شده که میتواند از مغزش فرمان بگیرد و برخلاف هفته های اول حاملگی که سرش به اندازه بقیه بدنش بود، حالا حدود یک چهارم بدنش را تشکیل میدهد. یک واقعیت دیگر این است که حالا اندازه دور سر و دور شکم او با هم مساوی است. به همین دلیل است که پوشیدن و درآوردن لباس نوزاد از سر نوزاد دشوار است.
خوشبختانه مهم نیست ابعاد جنین چقدر باشد، زیرا سر او هنگام تولد و عبور از مجرای تولد شکل میگیرد. این امر ممکن است سرش را کمی به شکل مخروط درآورد و پس از به دنیا آمدن کمی خنده دار به نظر برسد. اما مشکلی نیست، زیرا حدود 24 ساعت پس از تولد سرش به حالت عادی برمی‌گردد.
 

پزشک یا ماما در هر نوبت مراقبت‌های بارداری، با معاینه دقیق شکم شما وضعیت رشد و حالت قرار گرفتن جنین را بررسی می‌کند. او ممکن است در هفته سی و نهم بارداری معاینه داخلی هم انجام دهد تا مشخص شود که آیا افاسمان (نازک شدن بافت دهانه رحم) یا دیلاتاسیون (باز شدن دهانه رحم) رخ داده است یا خیر. اگر با گذشت هفته‌های متوالی جنین شما سرسختانه در جای خودش نشسته است وحشت زده نشوید! تنها 5 درصد کودکان در سر موعد مقرر به دنیا می‌آیند. مطمئن باشید که نوزادتان نمی‌تواند شما را تا ابد منتظر بگذارد! اگر جنین تا زمان مقرر متولد نشود پزشک یا ماما از شما خواهد خواست تا پس از پایان هفته چهلم یک سونوگرافی انجام دهید تا از بی‌خطر بودن ادامه حاملگی اطمینان حاصل کند. اگر یک یا دو هفته از زمان مقرر (پایان چهل هفته) بگذرد و درد زایمان به طور طبیعی رخ ندهد اکثر پزشکان از اینداکشن (القای درد زایمان به بدن با استفاده از سرم ) استفاده می‌کنند.
ممکن است شنیده باشید که کیسه آب خانم حامله بدون بروز درد زایمان در یک محل شلوغ پاره می‌شود! اگر این اتفاق برای شما هم رخ بدهد نگران نشوید؛ پوسته کیسه آب در 15درصد موارد پیش از بروز درد زایمان پاره می شود. در چنین حالتی معمولا یک جریان تند آب دیده نمی شود بلکه یک ریزش آرام یا مقداری ترشح آبکی مشاهده می‌شود. در هر حال اگر کیسه آب شما پاره شد (یا حتی شک کردید که ممکن است ترشحاتی دیده باشید) به سرعت به پزشک یا مامای خود اطلاع دهید اما خونسردی خود را حفظ کنید زیرا ممکن است تا بروز درد زایمان چند ساعت باقی مانده باشد. بهتر است در این مورد قبلا با ماما یا پزشک خود مشورت کنید، ممکن است به شما گفته شود تا منظم شدن انقباضات و کم شدن فواصل آنها در خانه صبر کنید یا به بیمارستان بروید تا آنتی بیوتیک به شما تزریق شود. در صورتی که بعد از پاره شدن کیسه آب انقباضات زایمانی شروع نشود ممکن است از القای زایمان استفاده شود. همچنین اگر مشاهده کردید که فعالیت جنین کند یا کم شده است حتی اگر ترشح مایع نداشتید به سرعت به پزشک خود اطلاع دهید.

نشانه‌های دیگری هم هستند که بیانگر نزدیک بودن حاملگی بوده و از پاره شدن کیسه آب معمول‌تر هستند. شما ممکن است مقداری مخاط متراکم و ضخیم صورتی رنگ یا خونی را در لباس زیر خود یا هنگام رفتن به توالت مشاهده کنید، به این وضعیت "نمایش خونی" گفته می‌شود و علامت قریب الوقوع بودن شروع زایمان است و معمولا درد زایمان یک یا دو روز بعد از مشاهده نمایش خونی رخ می‌دهد (در صورت مشاهده لکه خونی واضح یا خونریزی از واژن در هر حالت به سرعت با پزشک خود تماس بگیرید). نشانه دیگر زایمان می‌تواند انقباضات متناوبی باشد که فاصله بروز آنها دائما کمتر می‌شود. در صورتی که قبلا انقباضهای براکستون- هیکس را تجربه کرده باشید حالا خواهید فهمید که آن انقباض‌ها تنها یک تمرین ساده بوده‌اند! پزشک یا ماما به شما خواهد گفت که چه زمانی با او تماس بگیرید اما هنگامی که انقباضاتی شروع شدند که هر کدام بیشتر از یک دقیقه طول بکشند، هر 5 دقیقه یکبار رخ بدهند و حداقل یک ساعت به طور مداوم بروز کنند، احتمالا وقت آن رسیده است که آماده رفتن به بیمارستان شوید. فاصله زمانی بین هر انقباض تا انقباض بعدی را اندازه بگیرید. اگر شک دارید که درد زایمان فرا رسیده است یا نه، با پزشک خود تماس بگیرید.
ممکن است پزشک از شما خواسته باشد تا حرکات جنین را بشمارید. حتی اگر او از شما نخواسته است که تعداد حرکات جنین را بشمارید، در صورت مشاهده افزایش شدید یا کاهش در فعالیت جنین به سرعت با پزشک خود تماس بگیرید. کودک شما باید تا زمان به دنیا آمدن فعال باشد و کاهش فعالیت او می‌تواند نشانه بروز یک مشکل باشد؛ شاید لازم باشد زایمان به سرعت انجام شود.

  
در هفته سی و نهم بارداری چی بخوریم؟ 

قبل از رفتن به بیمارستان سعی کنید با خوردن تنقلات سبک مثل میوه، نان تست، بیسکویت یا سوپ، انرژی کسب کنید. زمانی که به بیمارستان می روید، خوردن غذا ممنوع خواهد بود. در آن حالت به دلیل تهوع خودتان هم میلی به خوردن نخواهید داشت، حتی ممکن است بالا بیاورید و این خود دلیلی محکم برای دوری از میان وعده ها در بیمارستان است. زمان شروع درد، نوشیدن مایعات مفید خواهد بود.

سونوگرافی هفته سی و نه بارداری 

سونوگرافی هفته سی و نهم بارداری سه چهارم چهره جنین را نشان میدهد و شما میتوانید مژه های او را به راحتی ببینید. پزشک شما ممکن است بخواهد موقعیت دقیقت جنین را با سونوگرافی مشخص کنید و آمادگی شما را برای زایمان و چرخیدن سر جنین رو به پایین را بررسی کند.

لیست کارهای مهم در هفته 39 بارداری

مطمئن شوید خودرویتان برای رفتن به بیمارستان یا مرکز زایمان آماده است.

مسیرهای بدون ترافیک احتمالی به بیمارستان را از قبل بررسی کنید.

راحت باشید، بدنتان زمانهای اضافه هم کار میکند تا از انسان کامل درون شکمتان حمایت کند. هرجا میتوانید چرت بزنید و از بقیه بخواهید که در این امر به شما کمک کنند.

همچنان به پیاده روی ادامه دهید. زنان روستایی زایمانهای راحتتری دارند و این تنها به دلیل فعالیت بدنی و تحرک است.

غذاهای القا کننده زایمان

در هفته 39 بارداری ممکن است هر کاری بکنید یا هر چیزی بخورید که زودتر این اتفاق بیفتد. اما تا جایی که علم پزشکی میداند هیچ غذای جادویی برای زایمان زودتر وجود ندارد. برخی زنان معتقدند روغن کرچک موثر است اما به طور قطعی نمیتوان آن را تایید کرد. پس به طور کلی این مواد غذایی نمیتوانند برای سریعتر شدن زایمان موثر باشند. مگر اینکه زمان زایمان و باز شدن رحم شروع شده باشد که باید به بهترین شکل منتظر آن باشیدد. هرچه به زایمان نزدیکتر میشوید میان وعده هایی سبکتر بخورید مثل نان، پنیر و سبزی که هضمشان راحت است. چربی نخورید چون هضم آن طول میکشد و شما به انرژی خود برای زایمان نیاز دارید. همچنین ممکن است نیاز به بیهوشی داشته باشید که آن وقت با مشکل مواجه میشوید.

حفظ آب بدن در هفته سی و نهم بارداری

هرقدر احساس پف کردگی داشته باشید هر چند بار در روز ادرار دفع کنید یا هر قدر شکمتان پر باشد باز هم باید آب بنوشید. حفظ آب بدن در روزهای آخر حاملگی بسیار حیاتی است زیرا هر لحظه ممکن است درد شما شروع شود و اگر هنگام شروع درد بدنتان آب کافی داشته باشد انرژی و استقامت بیشتری خواهید داشت.
نوشیدن آب، شیر، چای یا قهوه بدن کافئین، آب میوه و مصرف میوه های آبکی مانند هندوانه و انگور به شما کمک میکند روزی 8 لیوان آب را تامین کنید.

پیاده روی در روزهای آخر حاملگی

اگر تا قبل از هفته سی و نهم بارداری پیاده روی میکرده اید دلیلی برای توقف آن وجود ندارد و میتوانید تا قبل از شروع درد ان را ادامه دهید. این کار باعث ادامه هماهنگ شدن عضلات، تثبیت میزان قند خون و بهبود روحیه شما میشود. نوشیدن آب کافی و پیاده روی منظم از بی حال شدن شما در حمام جلوگیری میکند. اگر زود خسته میشوید میتوانید مسیرهایی کوتاههتر از قبل انتخاب کنید.

خلق و خوی متفاوت در هفته سی و نهم بارداری

شما خصوصا در هفته های آخر بارداری خلق و خوی متغیری خواهید داشت و حالات روحی تان به راحتی تغییر می کند. اکثر خانم ها در این زمان بی صبرانه منتظر خاتمه بارداری و زایمان هستند. خیال پردازی های زیاد در رابطه با بچه و اضطراب در رابطه با نزدیک شدن موعد زایمان کاملا طبیعی است. همچنین امکان دیدن خواب های پریشان در رابطه با زایمان و نوزاد نیز وجود دارد که طبیعی بوده و دلیل بر اتفاق خاصی نیست.

همسرتان را درگیر کنید

شاید آخرین خداحافظی را با همکاران خود انجام داده اید وسایل خود را برای رفتن به زایشگاه آماده کرده‌اید دوش گرفته‌اید و حالا مشتاقانه منتظرین نوزاد نازتان را ببینید. این اشتیاق ممکن است مانع آن شود که متوجه نگرانیهای همسرتان در مورد فرا رسیدن روز موعود شوید. در حالی که شما سعی میکنید از دوستان و اطرافیان فضول که میخواهند به شکمتان دست بزنند تا بختشان باز شود در امان بمانید همسرتان با دیدن بدنی که از قالب قبلی خود خارج شده و حتی گاه قابل تشخیص نیست نگران و مضطرب به نظر میرسد. به علاوه ممکن است از تعلق خاطر شما به موجودی که در حقیقت چکیده وجودی اوست نگران یا دمدمی مزاج شود.
در این مواقع با صحبت کردن میتوانید او را درگیر کنید و به او بگویید چطور در طول زایمان میتواند حامی شما باشد. اینها پاره ای از موارد مهمی است که او میتواند از عهده آنها برآید:

در مراحل اولیه شروع درد زایمان در کنارتان باشد، با هم راه بروید فیلم تماشا کنید یا یک چرت بخوابید.

قسمت انتهایی کمرتان را بمالد.

در رفتن و بیرون آمدن از حمام یا دوش گرفتن به شما کمک کند.

به شما آبمیوه و بستنی بدهد.

شما را ماساژ بدهد.

زمان انقباض‌های رحم را اندازه‌گیری و در طول آن با شما صحبت کند.

پیش بینی وزن نوزاد هنگام تولد 

وزن نوزاد چقدر خواهد بود؟ وزن نوزاد معمولی در زمان تولد بین 2.7 تا 3.7 کیلوگرم است. وزن بیشتر نوزادان درست بین این دو حد و حدود 3.3 کلوگرم است. وزن نوزادان پسر اغلب 100 گرم بیشتر از نوزادان دختر است. با مراقبت از نوزاد وزن او باز هم افزایش خواهد یافت. تحقیقات به ما می آموزند وزن نوزاد در زمان تولد یکی از عوامل تعیین کننده در سهولت زایمان و نیز آسایش او و مادرش است. کودکانی که با وزنی کمتر از 2.5 کیلوگرم متولد میشوند بیشتر در معرض مشکلات گوناگون قرار میگیرند. همچنین نوزادانی که وزنشان در زمان تولد بیش از 4.3 کیلوگرم است هم در معرض خطر قرار دارند زیرا در دوران کودکی و حتی بزرگسالی ممکن است دچار اضافه وزن شوند.

گریه بدون اشک در روزهای اول 

شنیده اید که بچه ها زیاد گریه میکنند؟ حقیقتی قاطع راجع به این حرف وجود دارد که به زودی میفهمید. ولی چیزی که احتمالا نشنیده اید این است که بچه های کوچک هنگام گریه اشک ندارند چرا که هنوز غدد اشکی او برای این کار باز نشده است. گرچه تقریبا از همان ابتدا باید فرزندتان را آرام کنید اما چیز زیادی از ماه اول نمیگذرد که روی گونه های تپل او ریزش قطرات اشک را ببینید.

تنقیه نکنید

در گذشته پزشکان تنقیه کردن را به منظور تخلیه روده های خانم های در حال زایمان پیش از ورود بچه به درون مجرای تولد مفید میدانستند و انجام می دادند. آن ها معتقد بودند با این کار بچه در محیطی تمیزتر متولد خواهد شد و مادران نیز اعتراضی نداشتند، زیرا تولد نوزاد با دفع مدفوع همراه است، اما این اتفاق پیش از شروع درد رخ خواهد داد و حین تولد روده ها تخلیه شده خواهند بود. در نتیجه باعث تولد بچه در محیط تمیزتر با سهولت بیشتر را تضمین نمی کند.

سوتین شیردهی بخرید

یک سوتین شیردهی بخرید و با خود به بیمارستان ببرید. شما بلافاصله پس از زایمان به آن نیاز خواهید داشت و مسلما دوست ندارید که پدربزرگ را دنبال این کار بفرستید! پستانهای شما بزرگتر از قبل شده اند و احتمالا اندازه آنها در دوران شیردهی کمی بزرگتر خواهد شد. اگر دستمال یا پد مخصوص دوران شیردهی را درون سوتین خود قرار دهید به شما کمک خواهد کرد تا از ترشح شیر و کثیف شدن لباسهایتان جلوگیری کند.

به تغذیه با شیر مادر فکر کنید 

تغذیه با شیر مادر، محافظ چشمگیری علیه بیماریهای عفونی است. نوزادانی که از شیر مادر تغذیه میشوند کمتر دچار بیماریهای شدید باکتریایی و ویروسی از جمله مننژیت، گاستروآنتریت، اوتیت میانی، پنومونی، بوتولیسم، عفونت دستگاه ادراری و آنتروکولیت نکروزان میشوند. براساس مطالعات شیر مادر از بعضی بیماریهای مزمن از جمله دیابت ملیتوس، بیماری کرون، کولیت اولسروز، لنفوم، آسم و سایر بیماریهای آلرژیک پیشگیری میکند. به علاوه الگوهای رشد مشاده شده در سال اول زندگی بیانگر آن است که تغذیه با شیر مادر از چاقی پیشگیری میکند. مطالعات متعدد ارتباط بین تغذیه با شیر مادر و بهبود رفتار شناحتی از جمله IQ بالاتر و بهبود عملکرد تحصیلی تا نوجوانی را نشان میدهد. در روزهای پس از زایمان شیردهی مادر، خونریزی پس از زایمان و اندازه رحم را تحت تاثیر اکسی توسین کم میکند.

توصیه‌های مذهبی هفته سی و نه بارداری

برای کاهش درد زایمان پیامبر اسلام فرموده اند : "اگر سوره انشقاق را نوشته و همراه زنی که زایمان برای او سخت است بگردانند و یا این سوره را آن زن بخواند، فرزندش به آسانی و به سرعت به دنیا می آید." از دیگر توصیه ها نشستن در آب مطبوخ جوشانده برگ و دانه تخم شنبلیله است که سبب آسانی زایمان خواهد شد. رازیانه هم در روزهای آخر بارداری برای زایمان آسان مفید است و سبب زیاد شدن شیر مادر می شود.