ارکان نماز

برای دیگر کاربردها

رکن

را ببینید.

ارکان نماز تعدادی از واجبات نماز که کم یا زیاد شدن آنها حتی به صورت سهوی باعث باطل شدن نماز می‌شود. مشهور فقیهانشیعه، نیت، قیام، تکبیرة الاحرام، رکوع و دو سجده را رکن نماز می‌دانند.

تعریف رکن

رُکن به معنای اساس و ستون هر چیز، و در عبادات شرعی، جزئی است که کم و زیاد کردن عمدی یا سهوی آن موجب بُطلان عبادت می‌شود.[نیازمند منبع] برخی اجزاء نماز و حج و عمره، رکن آنهاست.[نیازمند منبع]

ارکان نماز

ارکان نماز بنابر قول مشهور عبارتند از: نیت، قیام، تکبیرة الاحرام، رکوع و دو سجده.[۱]

مراد از قیام، ایستاده بودن هنگام تکبیرة الإحرام و همچنین قیام متّصل به رکوع است یعنی از حالت ایستاده به رکوع رفتن.[۲]

برخی رو به قبله بودن در حال اختیار را هم از ارکان نماز برشمرده‌اند؛[۳] چنانکه از برخی فقهای گذشته، رکن بودن قرائت نیز نقل شده است.[۴]

حذف یا اضافه کردن رکن

مشهور فقها، زیاد و کم کردن سهوی یا عمدی ارکان نماز را باعث باطل شدن نماز می‌دانند[۵] ولی برخی دیگر از فقها معتقدند اضافه کردن سهوی رکن، نماز را باطل نمی‌کند.[۶]

ترک سهوی رکن

هرگاه نمازگزار از روی سهو رکنی را ترک کند، تا زمانی که وارد رکن دیگری نشده، باید آن را ادا کند.[۷]

پانویس

1. ↑ علامه حلی، مختلف الشیعة، ۱۴۱۲ق، ج۲، ص۱۳۹-۱۴۰.
2. ↑ یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۱۹ق، ج۲، ص۴۷۳.
3. ↑ ابن حمزه طوسی، الوسیلة، ۱۴۰۸ق، ص۹۳.
4. ↑ شیخ طوسی، المبسوط، مکتبة المرتضویة، ج۱، ص۱۰۵.
5. ↑ شهید ثانی، الروضة البهیة، انتشارات علمیه اسلامیه، ج۱، ص۶۴۴.
6. ↑ نجفی، جواهر الکلام، دار احیاء التراث العربی، ج۹، ص۲۳۹-۲۴۱.
7. ↑ نجفی، جواهر الکلام، دار احیاء التراث العربی، ج۱۲، ص۲۳۸-۲۳۹.

منابع

• ابن حمزه طوسی، محمد بن علی، الوسیلة الی نیل الفضیلة، تحقیق محمد الحسون، قم، مکتبة آیت الله المرعشی النجفی، ۱۴۰۸ق.
• حلی، حسن بن یوسف، مختلف الشیعة فی احکام الشریعه، به کوشش مرکز الابحاث والدراسات الاسلامیة، قم، دفتر تبلیغات اسلامی، ۱۴۱۲ق.
• شهید ثانی، زین الدین، الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیه، تهران، انتشارات علمیه اسلامیه، [بی‌تا].
• طوسی، محمد بن حسن، المبسوط فی فقه الامامیه، به کوشش محمدباقر بهبودی، تهران، مکتبة المرتضویة، [بی‌تا].
• نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام فی شرح شرایع الاسلام، بیروت،‌ دار احیاء التراث العربی، ۱۳۶۲ق.
• یزدی، سید محمدکاظم، العروة الوثقی، قم،‌ دار التفسیر، اسماعیلیان، ۱۴۱۹ق.

پیوند به بیرون

• هاشمی شاهرودی، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام، قم، ج۴، ص۱۲۶-۱۲۸.