در نوشتار قبل حکم لکه بینی پس از ایام حیض مطرح شد از اینجا کلیک کنید و مطالعه نمایید.
ترشحات زردرنگ
پرسش ۳۴ . گفته مى شود: ترشحات زرد رنگ بعد از ايام عادت خون نيست؛ بلكه سلول هاى مرده جدار داخلى رحم است كه خارج مى شود. حكم اين ترشحات چيست؟
همه مراجع: اگر زن اطمينان به خون بودن پيدا نكند، حكم خون را ندارد و حيض و يا استحاضه محسوب نمى شود.
تبصره . اگر ترشح ياد شده مرتبه ضعيفى از خون و يا يك نقطه از خون باشد و يا معلوم شود در باطن به صورت خون است، (براساس پرسش ۳۱) حكم به حيض مى شود؛ مگر آنكه از ده روز تجاوز كند، در اين صورت استحاضه است. امام، استفتاءات، ج ۱، احكام حيض، س ۱۵۷ و ۱۶۳ و ۱۶۷ و خامنه اى، اجوبه الاستفتاءات، س ۲۱۸ و بهجت، استفتاءات، ج ۱، س ۹۹۷ و فاضل، جامع المسائل، ج ۱، س ۱۶۲و دفتر: همه مراجع.احكام بانوان،پرسمان.
مطابق نظر آيت الله خامنه اي
س ۲۱۸: لکه هایی که زن بعد از یقین به پاک شدن می بیند، با توجه به این که آن لکه ها نه اوصاف خون را دارند و نه خون مخلوط با آب را، چه حکمی دارد؟
ج: اگر خون نباشد حکم حيض را ندارد، و اگر خون باشد اگر چه به صورت لکه هاى زرد رنگ و از ده روز تجاوز نکند همه آن لکه ها محکوم به حيض است، و تشخيص اين موضوع به عهده زنانست.
شاید این مطالب را هم بپسندید:
اجوبه الاستفتائات.
منبع: سایت هدانا برگرفته از استفتائات آیت الله العظمی خامنه ای.
طبق نظر آيت الله مكارم شيرازي
وظیفه بانوان هنگام خروج ترشحات زرد رنگ طولانی مدت
پرسش :ترشحات زرد رنگی که بعضی از بانوان می بینند و گاه روزها یا ماه ها ادامه پیدا می کند و به اسباب نگرانی و زحمت بانوان تبدیل شده است چه حکمی دارد؟ آیا احکام استحاضه را دارد؟
پاسخ :از مجموع روایات وارد شده درباره این ترشحات و خون استحاضه ، بدست می آید که این ترشحات، خون نیست و حکم استحاضه را ندارد. در استحاضه باید خون –هرچند کم رنگ- خارج شود اما ترشحات زرد رنگ که شبیه زردابه هایی است که از زخم ها یا دمل ها خارج می شود استحاضه نیست.
تنها اگر این ترشحات، در ایام عادت یا دو روز قبل یا بعد از آن دیده شود و مجموعا با ایام عادت، از ده روز تجاوز نکند حکم عادت را دارد. در مواقع دیگر، فقط باید وضو بگیرند و نماز بخوانند و مقدار کم و زیاد آن نیز تفاوتی ندارد.
منبع: سایت هدانا برگرفته از استفتائات آیت الله العظمی مكارم شيرازي .
استفتاء اختصاصی سایت هدانا از دفتر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
۱-ترشحات زردرنگی که هیچ اثری ازخون درآنهانیست یاشک داریم که هست، یکی دوروزقبل ازدوره پریودوآغازخونریزی ویکی دوروزبعدازپریود (منظورم بعدازتمام شدن خونریزی وقبل ازده روزاست)چه حکمی دارند؟
۲- اگر مجموع تا بعد از ۱۰ روز دیده شود چه حکمی دارد؟
۳-مشهور مراجع می فرمایند آب هایی که قبل از عادت ماهانه خارج می شود تا وقتی که صدق خون نکند حکمی ندارد، آیا آیت الله مکارم نظرشان خاص است و نظر مشهور را قبول ندارند؟
۱و۲- ترشحات زرد رنگ، خون نيست و حکم استحاضه را ندارد. در استحاضه بايد خون هرچند کم رنگ- خارج شود اما ترشحات زرد رنگ که شبيه زردابه هايي است که از زخم ها يا دمل ها خارج مي شود استحاضه نيست. تنها در صورتي که اين ترشحات، در ايام عادت يا دو روز قبل يا بعد از آن ديده شود و مجموعا با ايام عادت، از ده روز تجاوز نکند حکم عادت را دارد. در مواقع ديگر، فقط بايد وضو بگيرند و نماز بخوانند و مقدار کم و زياد آن نيز تفاوتي ندارد.
۳- چنانچه عادت ماهيانه مرتب دارد و خون يا لکه در ايام عادت و يا چند روز قبل از آن ديده شود و سه روز پشت سر هم باشد(هر چند فقط باطن آلوده باشد)، حيض است ولي اگر مجموع خون ولکه ها از ده روز بيشتر شود فقط خون هايي که در روزهاي عادت ديده حيض است و بقيه استحاضه. اما اگر عادت ماهيانه مرتب ندارد خون هايي که نشانه هاي حيض را دارد، حيض است(به شرطي که از سه روز کمتر و از ده روز بيشتر نباشد و فاصله دو حيض کمتر از ده روز نباشد.) در غير اين صورت، احکام استحاضه را دارد.
منبع: استفتاء سایت هدانا از دفتر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی.
مطابق نظر آيت الله سيستاني
پرسش: عادت ماهیانه من هشت روزه است. در روز نهم لک زرد رنگی دیدم و دوباره غسل کردم و نماز خواندم. برای نماز شب روی لباس زیرم لک زردی بود نماز نخواندم و شب نزدیکی داشتم به امیدی که پاک شده ام اگر دوباره لک دیدم حکمش چیست؟ و اگر حامله شوم؟
پاسخ:
آب هایی که قبل از عادت ماهانه خارج می شود تا وقتی که صدق خون نکند حکمی ندارد , و اگر به هنگام وارسی خود در اواخر عادت ماهیانه بر روی پنبه خون زرد یا ترشحاتی که خون داشته باشد ببیند ، تا هنگامی که از ده روز نگذشته باشد به معنای استمرار عادت ماهیانه شمرده می شود , و اگر از ده روز تجاوز کرد چنانچه به آن خون گفته شود به مقدار روزهای عادت حیض و بقیه استحاضه است , واگر خون گفته نشود از آب های عادی زن می باشد وحکمی ندارد .
و اگر ترشحات دیگری غیر از خون ببیند ربطی به عادت ماهیانه ندارد و محکوم به طهارت است هرچند رنگش رو به زردی باشد.
پرسش: آیا زردی بجا مانده از لکه بینی خانمها بر روی لباسها که بعد از شستشو باقی مانده است نجس است یا خیر لکه های بعد از حیض که بعد از شستشو بر روی لباس می ماند چطور ؟
پاسخ:
در صورتیکه فقط رنگ باشد و جرمیت نداشته باشد آن لکه خون نیست و لباس طاهر می شود .
احکام لکّه بینی بانوان
مسأله ۵۶۹. اگر زنی که عادت وقتیه و عددیه دارد، بعد از سپری شدن ایام عادت و قبل ازگذشت ده روز از ابتدای روزهای عادتش لكّه بینی داشته باشد – هرچند لكّه‌های صورتی یا زرد رنگ خون – دو صورت دارد:
۱. آن لکّه بینی، مستمر باشد یعنی بعد از سپری شدن ایام عادت خون به طور کامل قطع نشود و هر وقت زن وضعیت خون در باطن را امتحان می‌کند، پنبه آلوده به لكّه صورتی یا زرد رنگ می‌شود، در این صورت اگر لکه بینی قبل از ده روز قطع شود، حیض محسوب می‌شود و اگر بعد از ده روز قطع شود خونی که بعد از ایام عادت دیده خواه به شکل لکّه باشد یا زیاد، استحاضه محسوب می‌شود و چنانجه زن نداند لکّه بینی به طوری که ذکر شد، قبل از ده روز قطع می‌شود یا بعد از ده روز، به حکم استظهار که در مسأله (۵۶۷ و ۵۶۸) بیان شد عمل می‌نماید.
۲. لکّه بینی مستمر نباشد هرچند به اینکه زن تنها یک لكّه صورتی یا زرد رنگ خون مشاهده نماید، حکم این صورت در قالب مثال ذکر می‌شود:
زنی که عادت وقتیه عددیه هفت روزه از اول ماه تا هفتم ماه دارد چنانچه در انتهای مدّت هفت روز، خون در ظاهر و باطن قطع شود و زن غسل حیض نماید سپس در روز نهم ماه، زن یک لکّه خون ببیند و قطع شود و بعد از آن در روز یازدهم ماه هم فقط یک لکّه خون مشاهده نماید و قطع شود، لکّه خونی که در روز نهم دیده حیض محسوب می‌شود و لکّه خونی که روز یازدهم دیده استحاضه محسوب می‌شود و پاکی بین روز هفتم تا نهم حکم پاکی بین دوخون را دارد که زن بنابر احتیاط واجب در آن کارهایی که بر حائض حرام است را ترک کرده و کارهایی که بر غیر حائض واجب است را انجام می‌دهد و پاکی بین روز نهم تا یازدهم پاکی حقیقی است و زن حکم زنان پاک را دارد، بنابراین چنین زنی، بعد از مشاهده لکّه خون، در روز نهم و قطع شدن آن باید غسل حیض نماید و پس از آن پاک محسوب می‌شود و لکّه خون روز یازدهم استحاضه قلیله است که بر طبق احکام آن عمل می‌کند و چنانچه زن در روز هشتم ماه که پاک بوده، روزه ماه مبارک رمضان گرفته، احتیاط واجب آن است که آن را قضا نماید و قضای روز نهم که زن در آن خون حیض دیده واجب است و امّا روزه روز دهم و یازدهم ماه صحیح است و چنانچه فرض شود شوهرش او را در روز هشتم یا نهم در پاکی بین دو خون، طلاق داده باشد، بنابر احتیاط واجب این طلاق، صحیح محسوب نمی‌شود و صیغه طلاق دوباره خوانده شود. امّا اگر او را در روز دهم یا یازدهم طلاق داده، طلاق صحیح است و حکم مثال‌های دیگر نیز از آنچه قبلاً ذکر شده قابل استفاده است.
مسأله ۵۷۰. اگر زن قبل از ده روز پاک شود و بداند كه در باطن، خون نیست، باید برای عبادت‌های خود غسل حیض كند و آنها را انجام دهد هرچند گمان داشته باشد كه قبل از تمام شدن ده روز دوباره خون می‌بیند امّا چنانچه یقین یا اطمینان داشته باشد كه قبل از تمام شدن ده روز دوباره خون می‌بیند هرچند به شكل لكّه‌بینی و مشاهده خونِ زرد كم رنگ (حتّی مثل اینکه بداند یک بار این لكّه را خواهد دید)، همچنان كه ذکر شد، در فاصله پاکی بین، بنابراحتیاط واجب، احتیاطاً غسل حیض كند و عبادت‌های خود را به جا آورد و آن چه بر حائض حرام است را احتیاطاً ترک نماید.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
مسأله ۵۲۸. زنی كه عادت وقتیه و عددیه دارد، اگر در آغاز یا بین وقت عادت یا یک یا دو روز یا بیش از آن، زودتر خون ببیند طوری كه در عرف زنان بگویند عادتش جلو افتاده، اگرچه – آن خون، نشانه‌های حیض را نداشته باشد مثلاً خون زرد رنگ باشد – باید به احكامی كه برای زن حائض گفته شد عمل كند و چنانچه بعداً بفهمد حیض نبوده مثل این كه قبل از سه روز پاک شود، باید عبادت‌هایی را كه به جا نیاورده قضا نماید و امّا در غیر این دو صورت، مثل این كه آن قدر زودتر از عادتش خون ببیند كه نگویند عادتش جلو افتاده بلكه بگویند در غیر وقت خود خون دیده و یا آنكه بعد از گذشت ایام عادتش (هرچند با سپری شدن زمان كمی بعد از تمام شدن وقت عادت)، خون ببیند، چنانچه آن خون دارای نشانه‌های حیض – که در مسأله (۴۶۷) ذکر شد – باشد، به احكامی كه برای زن‌های حائض گفته شد عمل نماید.
و همچنین اگر دارای نشانه‌های حیض نباشد ولی زن بداند كه آن خون سه روز ادامه پیدا می‌کند و اگر نداند كه سه روز ادامه پیدا می‌کند یا نه، احتیاط واجب آن است كه هم كارهایی كه بر مستحاضه واجب است را انجام دهد و هم كارهایی كه بر حائض حرام است، را ترک نماید.
مسأله ۵۳۶. زنانی كه عادت وقتیه دارند و آخرِ عادت آنان معیّن باشد، دو دسته‌اند:
اوّل:زنی كه دو ماه پشت سر هم خون حیض ببیند و بعد از چند روز در وقت معیّن پاک شود ولی تعداد روزهای آن در هر دو ماه یک اندازه نباشد مثلاً ماه اوّل، روز سوم و ماه دوم، روز پنجم خون آغاز شود و در هر دو ماه روز نهم پاک شود، این زن باید روز نهم را انتهای عادت حیض خود قرار دهد و اثر این قرار دادنِ عادت این است که اگر مثلاً در ماه دیگر اتّفاقاً خون از ده روز بیشتر شود و تا پانزدهم ماه ادامه یابد كه در این صورت، خونی كه زن بعد از نهم ماه تا پانزدهم مشاهده می‌کند، استحاضه است.
دوم:زنی كه دو ماه پشت سر هم سه روز یا بیشتر خون حیض ببیند و بعد پاک شود و دو مرتبه خون ببیند و در وقت معیّن پاک شود و تمام روزهایی كه خون دیده با روزهایی كه در وسط پاک بوده از ده روز بیشتر نشود ولی تعداد روزهای آن در ماه دوم كمتر یا بیشتر از ماه اوّل باشد مثلاً در ماه اوّل از سوم تا پنجم خون دیده و دو روز پاک بوده و از هشتم تا دهم خون دیده است و در ماه دوم از اول تا پنجم خون دیده و یک روز پاک بوده و از هفتم تا دهم خون دیده است، این زن باید روز دهم را انتهای عادت حیض خود قرار دهد و اثر این قرار دادنِ عادت آن است که اگر مثلاً در ماه دیگر اتّفاقاً خون از ده روز بیشتر شود و تا پانزدهم ماه ادامه یابد كه در این صورت خونی كه زن بعد از دهم ماه تا پانزدهم مشاهده می‌کند استحاضه است و دو خون قبل از آن، حیض است و در پاكی وسط، بنابر احتیاط واجب کارهایی که بر حائض حرام است را ترک کرده و کارهایی که بر غیر حائض واجب است را انجام دهد.
مسأله ۵۳۷. زنی كه عادت وقتیه دارد، اگر در آغاز یا بین وقت عادت یا یک یا دو روز یا بیش از آن زودتر خون ببیند به طوری كه درعرف زنان بگویند عادتش جلو افتاده – هرچند آن خون نشانه‌های حیض را نداشته باشد مثلاً خون زرد رنگ باشد – باید به احكامی كه برای زن حائض ذکر شد عمل كند و چنانچه بعداً بفهمد حیض نبوده، مثل این كه قبل از سه روز پاک شود، باید عبادت‌هایی را كه به جا نیاورده، قضا نماید و اگر وقت باقی است، آنها را انجام دهد و امّا در غیر این دو صورت، مثل اینكه آن قدر زودتر از عادتش خون ببیند كه نگویند عادتش جلو افتاده بلكه بگویند در غیر وقت خود خون دیده و یا آنكه بعد از گذشت ایام عادتش (هرچند با سپری شدن زمان كمی بعد از تمام شدن وقت عادت)، خون ببیند، چنانچه آن خون دارای نشانه‌های حیض باشد به احكامی كه برای زن‌های حائض ذکر شد عمل نماید و همچنین اگر دارای نشانه‌های حیض نباشد ولی بداند كه آن خون سه روز ادامه پیدا می‌کند و اگر نداند كه سه روز ادامه پیدا می‌کند یا نه، احتیاط لازم آن است كه هم كارهایی كه بر مستحاضه، واجب است را انجام دهد و هم كارهایی كه بر حائض، حرام است را ترک نماید.
مسأله ۵۳۸. زنی كه عادت وقتیه دارد اگر در وقت عادت خود خون ببیند و مقدار آن خون بیش از ده روز باشد و خون او تنها دارای نشانه‌های حیض باشد هرچند درجات و مراتب آنها متفاوت باشد مانند اینكه قسمتی از آن، سیاه رنگ و قسمتی، قرمزِ تیره باشد یا تنها دارای نشانه‌های استحاضه باشد، مثلاً زرد رنگ باشد – هرچند درجات زردی آن با هم متفاوت باشد – باید اگر ممكن است مقدار ایام عادت بعضی از خویشان خود را حیض قرار دهد، چه آن خویشاوند، تنها از طرف پدر یا مادر به او منسوب باشد یا از هر دو طرف به او منسوب باشد، زنده باشد یا مرده، ولی با رعایت دو شرط زیر:
اوّل:آنكه نداند مقدار عادت آن خویشاوند، مخالف با مقدار حیض خودش می‌باشد[۱۰] و مخالفت در مقدار حیض مثل آن است كه خودش در زمان جوانی و قوّت مزاج باشد و آن زن نزدیک به سنّ یائسگی باشد كه مقدار عادت معمولاً كم می‌شود و یا عکس این صورت و نیز مثل زنی که علاوه بر عادت وقتیه، دارای عادت عددیه ناقصه[۱۱] هم هست و مثلاً در هر ماه از دهم ماه یا به مدّت پنج روز خون می‌بیند و یا هفت روز، چنین زنی اگر در یک ماه بیشتر از ده روز خون ببیند نمی‌تواند به عادت بعضی از خویشانش که کمتر از پنج روز یا بیشتر از هفت روز خون می‌بیند، رفتار کند.
۱۰. به این معنا كه یا بداند مقدار عادت آن زن مخالف با مقدار حیض خودش نیست یا اینكه در این امر تردید داشته باشد به عبارت دیگر احتمال معقول بدهد عادت او مخالف با عادت خویش نمی‌باشد.
۱۱. عادت عددیه ناقصه در مسأله ۵۱۶ توضیح داده شد.
دوم:آنكه نداند مقدار عادت آن زن با مقدار عادت دیگر خویشانش كه دارای شرط اوّل هستند تفاوت دارد ولی اگر مقدار تفاوت بسیار كم باشد كه حساب نشود، ضرر ندارد.
و اگر این كار (مراجعه به خویشاوندان) ممكن نیست، مخیّر است كه از سه روز تا ده روز هر تعداد روزی را كه مناسب مقدار حیضش می‌بیند، آن را حیض قرار دهد و بهتر آن است كه هفت روز قرار دهد، در صورتی كه آن را مناسب خود ببیند؛ البتّه همان طور كه ذکر شد، اگر زن دارای عادت ناقصه عددیه هم هست، مانند زنی كه در هر ماه از اول ماه یا به مدّت پنج روز خون می‌بیند یا شش روز، چنین زنی نمی‌تواند عددی را انتخاب نماید كه كمتر از پنج روز یا بیشتر از شش روز باشد.
شایان ذكر است عددی را كه زن با رجوع به خویشاوندان یا با انتخاب عدد به عنوان حیض، بر می‌گزیند، باید از ابتدای خون در نظر بگیرد به شرط آنكه با حیض قبلیش، ده روز فاصله شده باشد. همچنین باید تعداد روزهایی را كه حیض قرار می‌دهد موافق با وقت عادتش باشد، آن‌طور كه در مسأله (۵۴۰) خواهد آمد.
مسأله ۵۳۹. زنی كه عادت وقتیه دارد اگر در وقت عادت خود خون ببیند و مقدار آن خون بیش از ده روز باشد و بعضی از روزها خون او نشانه‌های حیض را داشته باشد – هرچند درجات و مراتب آنها متفاوت باشد، مانند این كه قسمتی از آن سیاه رنگ و قسمتی قرمز تیره باشد – و بعضی روزها نشانه‌های حیض را نداشته باشد مثلاً زرد رنگ باشد هرچند درجات زردی آن با هم متفاوت باشد داراى سه صورت است:
الف. روزهایی كه به نشانه حیض است از سه روز كمتر و از ده روز بیشتر نباشد که در این صورت، آن را حیض و بقیه را استحاضه قرار دهد.
ب. خون با نشانه حیض از سه روز كمتر باشد، كه در این صورت آن را حیض قرار داده و تعداد روزهای آن را با یكی از دو راهی كه در مسأله قبل ذکر شد (رجوع به خویشاوندان یا انتخاب عدد) تعیین نماید و تكمیل عدد و روزها در صورت امكان، از خونی كه بعد از خونِ دارای صفات حیض است، انجام می‌شود.
ج. خون با نشانه حیض، بیشتر از ده روز باشد كه در این صورت تعداد روزهای حیض خود را با یكی از دو راهی كه در مسأله قبل ذکر شد (رجوع به خویشاوندان یا انتخاب عدد) تعیین نماید و آن تعداد روز را از ابتدای خونِ دارای نشانه حیض، حیض در نظر می‌گیرد و بقیه خون را استحاضه قرار می‌دهد.
شایان ذكر است در هر سه صورت «الف» و «ب» و «ج»، تفاوتی بین اینكه آن روزها مطابق با وقت باشد یا نباشد، نیست مثلاً زنی كه عادت وقتیه‌اش اول ماه است اگر از اول ماه تا پانزدهم ماه خون ببیند و این خون از چهارم تا نهم دارای نشانه‌های حیض باشد، باید چهارم تا نهم را حیض قرار دهد و روزهای اول تا سوم و دهم تا پانزدهم، استحاضه است.
مسأله ۵۴۷. زنی كه عادت عددیه دارد اگر خون او از ده روز بیشتر شود، چنانچه همه خون‌هایی كه دیده بدون نشانه بوده مثلاً یک جور باشد و خون او تنها دارای نشانه‌های حیض باشد هرچند درجات و مراتب آنها متفاوت باشد مانند اینكه قسمتی از آن سیاه رنگ و قسمتی قرمزِ تیره باشد یا تنها دارای نشانه‌های استحاضه باشد مثلاً زرد رنگ باشد هرچند درجات زردی آن با هم متفاوت باشد، باید از موقع دیدنِ خون به تعداد روزهای عادتش، حیض و بقیه خون را استحاضه قرار دهد و اگر همه خون‌هایی كه دیده یک جور نباشد بلكه چند روز از آن نشانه حیض و چند روز دیگر نشانه استحاضه داشته باشد، اگر روزهایی كه خون، نشانه حیض را دارد با تعداد روزهای عادت او یک اندازه باشد، باید آن روزها را حیض و بقیه را استحاضه قرار دهد و اگر روزهایی كه خون نشانه حیض دارد از روزهای عادت او بیشتر باشد، فقط به اندازه روزهای عادت حیض است و كم كردن و کاستن عدد در صورت امكان، از آخر انجام می‌شود بنابر این در این حال، عدد عادت را از ابتدای خونِ دارای نشانه‌های حیض قرار می‌دهد و بقیه خون استحاضه است و اگر روزهایی كه خون، نشانه حیض را دارد از روزهای عادت او كمتر است هرچند كمتر از سه روز باشد باید آن روزها را با چند روز دیگر كه روی هم به اندازه عادتش می‌شود حیض و بقیه را استحاضه قرار دهد و این تكمیل در صورت امكان، از خونی كه بعد از خونِ دارای نشانه‌های حیض است صورت می‌گیرد بنابر این با كمک صفات و نشانه‌های حیض می‌توان وقت عادت عددیه را معیّن نمود، نه عدد آن را.
شایان ذكر است زنی كه مثلاً عادت عددیه پنج روزه دارد اگر مشاهده خون در او استمرار پیدا كند و قبل از گذشتن ده روز از خونی كه نشانه حیض دارد دوباره خونی ببیند كه آن هم نشانه خون حیض داشته باشد، مثل آن كه پنج روز خون سیاه و نُه روز خون زرد و دوباره پنج روز خون سیاه ببیند، باید خون اوّل را حیض و دو خون دیگر را استحاضه قرار دهد[۱۳]و امّا در صورتی كه پنج روز خون سیاه و ده روز خون زرد و دوباره پنج روز خون سیاه ببیند، باید خون اوّل و خون سوم كه دارای نشانه حیض است را، حیض و خون وسط را استحاضه قرار دهد.
مسأله ۵۵۰. اگر زن مبتدئه بیشتر از ده روز خون ببیند و همه خون‌هایی كه دیده، به یک شکل باشد – هرچند درجات و مراتب آنها با هم متفاوت باشد – مانند اینکه همه با نشانه‌های حیض[۱۴]باشد، هرچند قسمتی از آن سیاه رنگ و قسمتی قرمز باشد، یا آن‌که همه خون‌ها با ویژگی استحاضه یعنی زرد رنگ باشد – هرچند درجات زردی آن با هم متفاوت باشد – باید مقدار عادت یكی از خویشان خود را حیض و بقیه را استحاضه قرار دهد، چه آن خویشاوند، تنها از طرف پدر یا مادر به او منسوب باشد یا از هر دو طرف به او منسوب باشد، زنده باشد یا مرده، ولی با رعایت دو شرط زیر:
اوّل:آنكه نداند مقدار عادت او مخالف با مقدار حیض خودش می‌باشد[۱۵]، مثل آن كه خودش در زمان جوانی و قوّت مزاج باشد و آن زن نزدیک به سنّ یائسگی باشد كه مقدار عادت معمولاً كم می‌شود.
دوم:آنكه نداند مقدار عادت آن زن با مقدار عادت دیگر خویشانش كه دارای شرط اوّل هستند تفاوت دارد ولی اگر مقدار تفاوت بسیار كم باشد كه حساب نشود، ضرر ندارد.
و اگر این كار (مراجعه به خویشاوندان) ممكن نیست مخیّر است كه از سه روز تا ده روز هر تعداد روزی را كه مناسب مقدار حیضش می‌بیند حیض قرار دهد و بهتر آن است كه هفت روز قرار دهد در صورتی كه آن را مناسب خود ببیند.
مسأله ۵۵۱. مبتدئه اگر بیشتر از ده روز خونی ببیند كه چند روز آن نشانه حیض و چند روز دیگر نشانه استحاضه را داشته باشد، چنانچه خونی كه نشانه حیض دارد كمتر از سه روز و بیشتر از ده روز نباشد، همه آن، حیض است ولی اگر این زن مشاهده خون در او استمرار پیدا کند و قبل از گذشتن ده روز از خونی كه نشانه حیض دارد دوباره خونی ببیند كه آن هم نشانه خون حیض داشته باشد، مثل آن كه پنج روز خون سیاه و نُه روز خون زرد و دوباره پنج روز خون سیاه ببیند، باید خون اوّل را حیض و دو خون دیگر را استحاضه قرار دهد و امّا در صورتی كه پنج روز خون سیاه و ده روز خون زرد و دوباره پنج روز خون سیاه ببیند، باید خون اوّل و خون سوم كه دارای نشانه حیض است را، حیض و خون وسط را استحاضه قرار دهد.
استبراء و استظهار در حیض
مسأله ۵۶۵. استبراء از خون حیض، عمل خاصی است كه زن برای آگاهی از وضعیت باطن مجرا و اینكه آیا آلوده به خون حیض است یا نه انجام می‌دهد. این استبراء در موردی انجام می‌شود كه زن دارای دو شرط باشد:
۱. خونریزی‌اش قبل از ده روز در ظاهر قطع شده باشد.
۲. یقین به پاكی باطن مجرا نداشته باشد و احتمال عقلایی دهد باطن مجرا پاک شده است. بنابراین اگر بداند باطن مجرا همانند ظاهر آن پاک شده است یا باطن مجرا بر خلاف ظاهر آن، پاک نیست نیازی به استبراء نمی‌باشد.
این استبراء كیفیت خاص واجبی ندارد و به هر شكلی بتوان از وضعیت باطن مجرا و پاكی یا آلودگی آن به خون كسب اطّلاع كند كافی است، مثلاً قدری پنبه داخل فرج نماید و مقداری صبر كند و اگر عادت او چنین است كه خون او برای مدّت كوتاهی در بین حیض قطع می‌شود – همچنان كه در بعضی زنان گفته شده است – باید بیش از آن مقدار صبر كرده و بعد پنبه را بیرون آورد و ببیند آلوده به خون شده یا نه، پس اگر سطح پنبه به لكّه زرد رنگی – هرچند بسیار كوچک – آلوده باشد هنوز حیض محسوب می‌شود و احكام مربوط به آن در مسأله بعد ذکر می‌شود.
مسأله ۵۶۶. اگر زن قبل از ده روز پاک شود و احتمال بدهد كه در باطن خون هست، یا باید عبادت‌ها را احتیاطاً انجام دهد یا استبراء كند و جایز نیست بدون استبراء عبادت‌ها را ترک كند، پس اگر استبراء كرد و پاک بود، غسل كند و عبادت‌های خود را به جا آورد و اگر پاک نبود – هرچند به آب اندک زرد رنگی آلوده باشد – چنانچه در حیض عادت ندارد یا مبتدئه است یا عادت او ده روز است، باید صبر كند كه اگر قبل از ده روز پاک شد، غسل كند و اگر سرِ ده روز پاک شد یا خون او از ده روز گذشت، سرِ ده روز غسل نماید و قبل از سپری شدن ده روز، هر وقت شک داشت كه خون در باطن هست یا قطع شده، استبراء را دوباره انجام می‌دهد و حكم صورتی كه در آن زن عادتش كمتر از ده روز است در مسأله بعد ذکر می‌شود.
مسأله ۵۶۷. اگر عادت زن كمتر از ده روز باشد، در بین ایام عادت هر وقت شک داشته باشد كه خون در باطن قطع شده یا نه استبراء می‌کند و در صورت آلودگی، بر حیض بودن باقی می‌ماند تا این كه ایام عادت سپری گردد؛ مگر آنكه قبل از آن پاک شود و اگر بعد از سپری شدن ایام عادت، شک در پاكی باطن دارد، استبراء می‌کند و اگر آلودگی باقی بود – هرچند به شكل لكّه زردِ كم رنگ – سه حالت پیش می‌آید:
الف. در صورتی كه بداند قبل از تمام شدن ده روز یا سرِ ده روز پاک می‌شود نباید غسل كند و تا پاكی صبر می‌کند.
ب. اگر می‌داند خون از ده روز بیشترمی‌شود، خون بعد از روزهای عادت استحاضه است بنابر این غسل نموده و وظایف مستحاضه را انجام می‌دهد.
ج. در صورتی كه شک دارد و احتمال می‌دهد كه آن خون، قبل از تمام شدن ده روز قطع می‌شود، احتیاط مستحب است كه یک روز عبادت را ترک نماید سپس غسل حیض نموده و اعمال مستحاضه را انجام دهد هرچند جایز است در صورتی که شک نسبت به وضعیت خون همچنان باقی است، بیشتر از یک روز (تا كامل شدن ده روز)، عبادت را ترک نماید. این ترک عبادت پس از سپری شدن ایام عادت را اصطلاحاً «استظهار» می‌نامند.
منبع: سایت هدانا برگرفته از استفتائات آیت الله العظمی سیستانی.
اگر خون از ده روز بيشتر شود وظيفه چيست
تكليف خانمي كه پريودي نامنظم دارد
? لینک کوتاه