خواص نشاسته متنوع است اما در بارداری مصرف زیاد آن توصیه نمی شود البته مصرف محدود آن در بارداری برای سلامتی مادر و جنین مشکلی ایجاد نمی کند. تانما در این مطلب ضمن بیان خواص نشاسته در بارداری، بر تأثیر مصرف نشاسته بر زایمان و جنین اشاره کرده است؛
- نشاسته گندم
- نشاسته سیب زمینی
- نشاسته ذرت
خوردن نشاسته در بارداری مشکلی ایجاد نمی کند و نشاسته و سایر کربوهیدرات های مصرفی در بدن به قند و انرژی تبدیل می شوند. در نتیجه خوردن نشاسته در بارداری در مقدار اندک، مشکلی برای سلامتی ایجاد نمی کند. از دیگر خواص نشاسته می توان به موارد زیر اشاره کرد:
مقاومت به انسولین و افزایش سطح قند خون می تواند منجر به سندروم متابولیک و دیابت نوع ۲ شود. نشاسته مقاوم (نشاسته ای که در مقابل هضم و جذب مقاوم است) با کاهش مقاومت به انسولین، کاهش هضم و جذب کربوهیدرات و فعال کردن ژن های سنتز گلوکوژن (این ژن ها باعث ذخیره بیشتر کربوهیدرات عضلات و کبد می شود) منجر به کاهش سطح قند خون می شود. یک مطالعه بر روی افراد دارای اضافه وزن نشان داد که مصرف ۱۵ تا ۳۰ گرم نشاسته در روز در طی چهار هفته باعث بهبود مقاومت به انسولین شد.
نشاسته کلسترول بد LDL را کاهش و کلسترول خوب HDL را افزایش می دهد. با کاهش کلسترول خطر ابتلا به بیماری های قلبی و دیابت کاهش می یابد.
استفاده از مواد غذایی فیبر دار در رژیم غذایی با ایجاد احساس سیری و کاهش اشتها منجر به کاهش وزن می شود. نشاسته مقاوم در مقایسه با فیبر سیری بیشتری ایجاد می کند و باعث کاهش مصرف مواد غذایی و در نتیجه کاهش وزن می شود.
باکتری های بد روده سلول های روده بزرگ را از بین می برند. یکی از خواص نشاسته کاهش این باکتری ها است. همچنین با افزایش باکتری های خوب در روده بزرگ، افزایش اسیدیته روده، بهبود عملکرد سیستم ایمنی به سلامت روده و دستگاه گوارش کمک می کند و خطر ابتلا به سرطان را کاهش می دهد.
افزایش باکتری های مضر روده باعث اسهال عفونی می شود. نشاسته با کاهش این باکتری ها دردرمان اسهال موثر است. برای رفع اسهال پودر نشاسته را با یک قاشق روغن بادام و نبات جوشانده و مصرف کنید.
فواید مصرف نشاسته در بارداری
ماسک نشاسته به دلیل خاصیت چسبندگی باعث تمیزی پوست و لایه برداری سطحی آن می شود. نشاسته چربی پوست را از بین می برد و به درمان آکنه و جوش کمک می کند. این ماده به دلیل خاصیت تسکین دهندگی و ترمیمی برای درد آبله مرغان و سوختگی استفاده می شود.
از ماسک نشاسته برای صاف کردن موها، پرپشت کردن، تقویت و درخشش مو استفاده می شود. برای تهیه ی این ماسک ۲ قاشق غذاخوری ژلاتین را حرارت داده تا ذوب شود، سپس ۲ قاشق روغن بادام و نشاسته ذرت به آن اضافه کنید. بعد از سرد شدن ماسک را به مو ها زده و بعد از یک ساعت بشویید.
یکی دیگر از خواص نشاسته تسکین درد سینه و رفع گرفتگی صدا است. ۲ تا ۳ قاشق نشاسته را در یک لیوان آب سرد حل کرده و مایع را داخل شیر ریخته و روی شعله ملایم حرارت داده تا غلیظ و شفاف شود. مصرف چند بار در روز این جوشانده به خصوص قبل از خواب در درمان خانگی سرفه، گلودرد و گرفتگی صدا موثر است.
یکی از دلایل بروز یبوست عدم استفاده از غذا های فیبر دار است. نشاسته به دلیل فیبر بالا می تواند به درمان یبوست کمک کند. برای اینکار کافی است یک لیوان شیر با یک قاشق نشاسته ترکیب و مصرف کنید.
مصرف بیش از حد نشاسته در بارداری بیماری پیکا را ایجاد می کند. پیکا میل شدید به خوردن مواد ناسالم مثل نشاسته، گچ و کثیفی است و گاهی میل شدید به خوردن نشاسته در حاملگی ناشی از عوارض حاملگی و ویار است.
دسته دیگری از بیماری پیکا آمیلوفاژی نام دارد که این بیماری هم ناشی از مصرف بیش از حد نشاسته است. خطرات خوردن مواد ناسالم که ارزش غذایی ندارند، منجر به بروز مشکلاتی مانند یبوست و انسداد روده، و مشکلات مربوط به دندان ها می شود.
باقی ماندن مواد نشاسته ای در معده باعث ایجاد نفخ و گاز معده می شود و هضم و جذب مواد غذایی را به تأخیر می اندازد.
مصرف بیش از اندازه مواد قندی و نشاسته ای به ویژه در سه ماهه اول حاملگی، خطر بروز نقص لوله عصبی و نخاعی را در فرزندان آن ها افزایش می دهد. ارتباط بیماری دیابت و افزایش قند خون در ابتدای دوران بارداری مادر، ناهنجاری ها و نقایص عصبی جنین را تأیید می کند. پس کنترل و آزمایش قند خون زنان باردار از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
مضرات مصرف نشاسته در بارداری
تانما در بالا بر خواص نشاسته و مضرات آن اشاره کرد، در ادامه قصد دارد شرایط و موارد منع مصرف آن را بیان کند؛
- سعی کنید در بارداری نان های حاوی غلات کامل ( نان سنگک ، نان جو و ... ) تهیه کنید .
- سعی کنید مواد نشاسته ای پرچربی و سرخ شده مانند چیپس ذرت ، چیپس سیب زمینی ، شیرینی ، بیسکویت و ... کمتر مصرف کنید.
- ماست و شیر کم چربی یا بدون چربی تهیه نمایید .
- به جای سس مایونز از خردل یا آب لیمو استفاده کنید .
- سعی در انتخاب مواد غذایی ، انواع بدون چربی یا کم چربی آن را مصرف کنید .
- به جای کره ، روغن های حیوانی یا مارگارین از روغن مایع ( ذرت ، آفتاب گردان و ... ) استفاده کنید .
- سعی کنید تا حد امکان شیرینی ، شکلات ، ژله ، آب نبات ، و کلیه مواد غذایی که از قندهای ساده تشکیل شده اند مصرف نکنید.
با وجود اینکه مصرف مواد نشاسته ای در بارداری، اشکالی ندارد، اما مانند همه مواد غذایی دیگر باید در دوران بارداری در مصرف آن اعتدال را رعایت کرد. بنابراین بدانید که مصرف مواد قندی و نشاسته ای در دوران بارداری بایستی محدود شود.
زنان باردار می توانند نشاسته و محصولات حاوی نشاسته را به مقدار محدود استفاده کنند. از انواع کاربرد نشاسته در مواد غذایی مختلف می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- به طور مستقیم به عنوان نشاسته ژلاتینی، کیسل و غیره
- به عنوان یک ضخیم کننده، به علت خواص چسبناک (در سوپ ها، غذای کودک، سس، سیب زمینی و غیره)
- به عنوان یک پرکننده، که بخشی از محتوای جامد سوپ یا کیک است.
- به عنوان یک اتصال دهنده برای نگه داشتن جرم و جلوگیری از خشک شدن در روند پخت و پز (سوسیس و محصولات گوشتی.)
- به عنوان تثبیت کننده ها، به علت توانایی بالا نشاسته برای حفظ رطوبت.
روش مصرف نشاسته در بارداری
همه ی افراد می توانند از نشاسته و فرآورده های آن در رژیم غذایی خود استفاده کنند اما افرادی که مشکلات کبدی، لوزالمعده و دیابت و یا چاقی دارند بهتر است در مصرف نشاسته احتیاط کرده و با پزشک مشورت کنند.