کنده‌کاری روی چوب مربوط به قرن ۱۵ میلادی از
، که مراسم شب زفاف را با تبریک اسقف در بستر عروس و داماد (Reymont و Melusina) نشان می‌دهد.
شب زَِفاف اصطلاحی است که یا به اولین شب پس از ازدواج، (به ویژه در صورتی که آن شب، عروس و داماد با یکدیگر همبستر شوند) یا نخستین تجربه آمیزش جنسیواژنی گفته می‌شود.[۱]
پیرامون واژه[ویرایش]
واژهٔ «زفاف» در عربی به معنای هدیه دادن است. اصطلاحاً شب زفاف به شبی می‌گویند که عروس را به خانهٔ شوهر می‌برند. لغتنامهٔ دهخدا در سرواژهٔ «زفاف» چنین آورده‌است:
عروس به خانه شوهر فرستادن. (تاج المصادر بیهقی) (دهار). فرستادن عروس به خانه شوهر و عروس و داماد را همبستر کردن. (غیاث اللغات) (آنندراج). زف. (منتهی الارب) (ناظم الاطباء) (اقرب الموارد). عروس را به خانه شوهر فرستادن. (فرهنگ فارسی معین)
در عربی آن را «لیلةالزفاف» می‌خوانند[۲] و در انگلیسی "Wedlock" برابر این واژه می‌باشد. شکل انگلیسی این واژه به قرن ۱۳ میلادی باز می‌گردد، که در انگلیسی میانه به شکل wedlok و در انگلیسی قدیم به شکل wedlāc بوده‌است.[۳]
منظور از «جشن زفاف» همان جشن عروسی است، چنان‌که در لغتنامهٔ دهخدا در سرواژهٔ «جشن زفاف» آمده‌است:[۴]
جشن عروسی. جشن زناشوئی. جشن ازدواج. جشنی که برای زفاف و زناشوئی بر پا می‌کنند. جشنی که در شب عروسی بر پا می‌کنند. مجلس سور و شادمانی که برای زناشوئی ترتیب می‌دهند.
«عقد زفاف» نیز واژهٔ دیگری از مشتقات زفاف است که به معنای «نکاح» می‌باشد.[۵] زفاف همچنین در معنی «درخشیدن» نیز آمده‌است.
آداب شب زفاف[ویرایش]
در ایران[ویرایش]
بعد از رفتن میهمان‌ها و خلوت شدن خانهٔ عروس، پدر داماد که مَحرمِ عروس است دست داماد را می‌گیرد و به حجله می‌برد و عروس و داماد را دست به دست هم می‌دهد و مبارک باد گفتن از در بیرون می‌رود. با ورود عروس و داماد به اتاق حجله، شب زفاف رسما آغاز می‌شود. از قرن سیزدهم و تا پنجاه سال گذشته در تهران و بسیاری از شهرهای ایران، رسم بر این بود که عروس و داماد تا سه روز، در اتاق تنها باشند و فقط برای حوائج ضروری از اتاق خارج شوند.[۶] رفع پرده بکارت عروس توسط داماد در این شب اتفاق می‌افتاد. در گذشته اگر داماد نمی‌توانست در این شب موفق به رفع پرده بکارت دختر شود، اقوام عروس و حتی خود داماد، اصطلاحاً او را پشت درمانده می‌خواندند و سرزنشش می‌کردند. در شکل سنتی این رسم، یکی از کسان عروس، موظف بود در شب زفاف نزدیک حجله بماند و پس از نزدیکی مدرک بکارت که دستمالی خونی بود را جمع‌آوری و به برخی زنان، همچون مادر داماد نشان دهد.[۷]
به‌طور کلی پزشکان توصیه می‌کنند در هفته‌های اول ازدواج برای آمیزش جنسی پافشاری نشود، مگر آن که ابراز تمایل عروس وجود داشته باشد. به ویژه در شب اول ازدواج که هر دو خسته و پر استرس هستند اجباری به این کار نیست. همچنین توصیه می‌شود کسی پشت در اتاق عروس و داماد نرود.[۱]
زمان مناسب آمیزش شب زفاف[ویرایش]
تحریک جنسی در مردان تقریبا همیشه می تواند رخ دهد و هیچ وقت زمان مشخصی هم ندارد، آمیزش جنسی نباید وقت و زمان مشخص و برنامه ریزی شده داشته باشد بلکه هوس و خواست زن و شوهر است که زمان آمیزش را مشخص میکند، چرا که ممکن است موکول کردن رابطه جنسی به زمان خاص، لذت بخشی آن را کاهش دهند.
اما یادمان نرود که هماهنگی دوجانبه و احترام به خواست طرف مقابل به هیچ وجه قابل چشم پوشی نیست.
در ادب فارسی[ویرایش]
در داستان‌های فلکلوریک هزار و یک شب، ملانصرالدین و حتی ادبیات معاصر فارسی، چون بوف کور، نوشته صادق هدایت نیز به این شب و مراسم آن اشاره شده‌است.[۶] شاعران و نویسندگان کلاسیک از جمله خاقانی،[۸]نظامی[۹]جلال‌الدین بلخی[۱۰] و عبید زاکانی[۱۱] هم به مناسبت‌های مختلف به شب زفاف اشاره کرده‌اند.
جستارهای وابسته[ویرایش]
پانویس[ویرایش]
- ↑ ۱٫۰۱٫۱شب زفاف، وب‌گاه پزشکان ایران
- ↑ لغتنامهٔ دهخدا، سرواژهٔ «لیله الزفاف»
- ↑"فرهنگ انگلیسی به انگلیسی Merriam Webster". www.merriam-webster.com. Retrieved ۴ دی ۱۳۸۷.
- ↑ لغتنامهٔ دهخدا، سرواژهٔ «جشن زفاف»
- ↑ لغتنامهٔ دهخدا، سرواژهٔ «عقد زفاف»
- ↑ ۶٫۰۶٫۱ از خشت تا خشت. محمود کتیرایی. مؤسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی. ۱۳۴۵ تهران
- ↑ از خشت تا خشت. محمود کتیرایی. مؤسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی. ۱۳۴۵ ایران تهران
- ↑ «روزها کم خور چو شب‌ها نو عروسان در زفاف/زقه‌هاشان از درای مطرب الحان دیده‌اند»
- ↑ خسرو و شیرین: «دو شه را در زفاف خسروانه/فراوان شرطها شد در میانه»،
- ↑ «نی جنگ و مصافست و مصافست مصاف/وصل است و زفافست زفافست زفاف»
- ↑ رسالهٔ دلگشا: «شخصی زنی بخواست. شب اول خلوت کردند مگر شوهر به حاجتی بیرون رفت…
منابع[ویرایش]
- جمشیدی، علی، شب زفاف چه کن‍یم، قم: جمشیدی، ۱۳۸۰. شابک: ۹۶۴-۳۵۰-۱۳۲-۹
- رضوانی، جابر، دانستنیهای زفاف، تهران: مبین اندیشه، ۱۳۸۷. شابک: ۹۷۸-۶۰۰-۵۱۳۳-۱۴-۱
- مجله اینترنتی پاپلی دسته رابطه زناشویی مطلب آمیزش شب زفاف