مبنای حقوقی دادخواست در دعوای خلع ید
اگر ملکی اعم از زمین،خانه،آپارتمان یا مغازه که دارای سند رسمی است بصورت غیرقانونی در تصرف شخصی غیر از مالک باشد،کسی که سند مالکیت به نام اوست،می تواند برای تخلیه ملک،دعوای خلع ید مطرح کند.
همچنین اگر ملک مشاعی در تصرف برخی از مالکین باشد،سایر مالکین می توانند برای تخلیه ملک،دادخواست خلع ید را علیه شرکائی که ملک در تصرف آنها است،تقدیم کند.
طرفین دعوای خلع ید
مالک ملک می تواند به عنوان خواهان،علیه متصرف غیر قانونی ملک بعنوان خوانده اقامه دعوا کند و از دادگاه،رفع تصرف غیر مجاز خوانده را به همراه تحویل ملک تقاضا کند.
مرجع صالح برای رسیدگی به دعوای خلع ید
طبق آئین دادرسی مدنی،کلیه دادخواستهای راجع به ملک،باید در دادگاه محل وقوع ملک مطرح شود.
نحوه اجرای رأی در خلع ید
بعد از اینکه حکم خلع ید قطعی شد،مطابق قواعد عمومی آئین دادرسی مدنی،اجرائیه صادر و به متصرف ابلاغ می شود که ظرف ده روز از تاریخ ابلاغ اجرائیه نسبت به خلع ید اقدام کند. در صورت تداوم تصرف از سوی محکوم علیه،اجرای احکام از طریق ضابطین قضائی،اقدام به تخلیه ملک می کند.
چند نکته کلیدی در خصوص خلع ید
۱-دعوای خلع ید دارای ۴ رکن است که عبارتند از :
الف-مالکیت رسمی خواهان بر ملک
ب-غیر منقول بودن مال مورد تصرف
ج-احراز تصرف خوانده بر ملک
د-غیر قانونی بودن تصرف متصرف
۲-دعوای خلع ید فرع بر اثبات مالکیت است و اولین شرط این دعوا این است که خواهان،مالک رسمی ملک باشد.بنابراین در املاکی که ثبت نشده است،ضمن دادخواست خلع ید باید دادخواست اثبات مالکیت نیز طرح شود.
۳-بازداشت و یا در رهن بودن ملک،مانع استماع دعوای خلع ید نخواهد بود.
۴-طرح دعوای خلع ید در دادگاه حقوقی مانع شکایت کیفری بعنوان رفع تصرف عدوانی نمی باشد.
۵-اگر مبنای تصرف خوانده،قراردادی باشد که مهلت آن به اتمام رسیده و متصرف متعهد به تخلیه ملک است،بجای دعوای خلع ید باید دعوای تخلیه ید تقدیم شود.
۶-اجرای حکم خلع ید از ملک،منوط به تخلیه و تحویل ملک است ؛ولی در برخی موارد از جمله در مورد املاک مشاع،دادگاه فقط ملک را تخلیه می کند؛اما به هیچ یک از مالکین مشاعی ملک را تحویل نمی دهد.
۷-ضمن دعوای خلع ید، می توان الزام متصرف به پرداخت اجرت المثل ایام تصرف را نیز از دادگاه مطالبه کرد.
۸-اگر بین مالکین مشاع،تقسیم نامه وجود داشته باشد،نمی توان دعوای خلع ید طرح کرد .
۹-چنانچه مالک ملک فوت کند،هر یک از ورثه می توانند به طرفیت سایر وراث که در ملک تصرف دارند،دعوای خلع ید طرح کند.
۱۰-اگر شخصی بصورت رسمی،مالک منافع ملک باشد و شخص دیگری بصورت غیر قانونی ملک را تصرف کند،مالک منافع ملک می تواند،دعوای خلع ید را علیه متصرف غیر قانونی مطرح کند. بر این اساس مستأجری که قرارداد اجاره رسمی در دست دارد،حق دارد علیه متصرف غاصب ،طرح دعوا کند.
مستندات قانونی
ماده ۳۱۳ قانون مدنی
ماده ۳۱۴ قانون مدنی
ماده ۵۸۱ قانون مدنی
ماده ۵۸۲ قانون مدنی
ماده ۴۳ تا ۴۵ قانون اجرای احکام مدنی
ماده ۴۸ قانون اجرای احکام مدنی
منبع : دعاوی ملکی/حسین اقدامی/ انتشارات قوه قضائیه
مشاوره ، به صورت حضوری و با تعیین وقت قبلی می باشد.
از تماس تلفنی جهت مشاوره خودداری فرمائید.
شماره تماسهای اعلام شده ، تنها جهت هماهنگی وقت حضور می باشد.
تماس : شنبه تا چهارشنبه بغیر از ایام تعطیل با تعیین وقت قبلی
