تعداد وعدههای غذایی و نهی از فروگذاری هر یک از آنها در علوم تغذیه امروزی به تحقیق رسیده و حتی آنها که قصد کم کردن وزن و لاغری دارند از حذف هر یک از آنها بازداشته میشوند و آیه 62 سوره مریم «وَ لَهُمْ رِزْقُهُمْ فِیهَا بُکْرَةً وَ عَشِیًّا: و آنان، صبحگاهان و شامگاهان، روزىِ ویژه خویش را دارند» تاکید قرآن بر این واقعیت علمی است که در احادیث مختلف نیز از واگذاری این دو وعده نهی شده است.
امام على علیه السلام در ضرورت تناول صبحانه و شام میفرمایند: هر که جاودانگى مىخواهد و البتّه براى غیر خدا جاودانگىاى نیست باید چاشت را زود بخورد، شام را دیرتر بخورد(1) و منظور از دیرتر خوردن در این روایت، خوردن پس از تاریک شدن شب است.
امام صادق علیه السلام میفرماید: چون نماز صبح را خواندى، پاره نانى بخور تا با آن، دهان خویش را خوشبو سازى، حرارت خود را فرو بنشانى، دندانهایت را استوار سازى، لثهات را استحکام بخشى، روزىِ خویش را به چنگ آورى و خوى خود را نکو سازى.(2)
و در جای دیگر میفرمایند: مؤمن را بایسته است که تا غذا نخورده، از خانه بیرون نرود چرا که این کار به او استوارىِ بیشتر مىدهد.(3)
پیامبر خدا صلى الله علیه و آله با نهی از واگذاری خوردن شام فرمودهاند: هر چند به خوردن دانهاى خرماى خشکیده باشد شام را وانگذارید من بر امّت خویش از این، بیم دارم که از واگذاردن شام، پیرى و در هم شکستگى به سراغشان آید چرا که شام، مایه نیرومندىِ پیر و جوان است .(3)
به نقل از مفضّل بن عمرآمده است که شبى، در حالى که امام صادق علیه السلام شام مىخورد، برایشان وارد شدم فرمود: «اى مفضّل، پیشآى و بخور»، گفتم: شام خوردهام، فرمود: «پیش آى و بخور زیرا مستحب است مَرد، هنگامى که به میان سالى درآمد، شب را در حالى بخوابد که غذایى تازه در شکم اوست» من نیز پیش رفتم و خوردم.(4)
امام رضا علیه السلام: مباد که مرد، هنگامى که میان سال مىشود، خوردنِ چیزى را در هر شب وا گذارد زیرا این کار، سبب خواب آرامتر و بوى خوشتر دهان است.(5)
منابع:
(1)الدعوات ، ص 75 ، ح 176 ، الأمالی للطوسی ، ص 666 ، ح 1395 ، شرح نهج البلاغة ، ج 19 ، ص 124 کلاهما نحوه ، کنز العمّال ، ج 10 ، ص 87 ، ح 28472 عن النزّال بن سبرة.
(2) الدعوات ، ص 140 ، ح 352 ، بحار الأنوار ، ج 66 ، ص 345 ، ح21
(3) المحاسن ، ج 2 ، ص 196 ، ح 1571 عن جابر بن عبد اللّه ، بحار الأنوار ، ج 66 ، ص 343 ، ح 10
(4) المحاسن ، ج 2 ، ص 197 ، ح 1575 ، بحار الأنوار ، ج 66 ، ص 344 ،
(5) الکافی ، ج 6 ، ص 288 ، ح 4 ، المحاسن ، ج 2 ، ص 198 ، ح 1577 کلاهما عن سعید بن جناح ، بحار الأنوار ،ج 66 ، ص 344 ، ح 16 .14