عفونت حاد کلیه یکی از عفونت های خطرناک و کشنده است، که اغلب منجر به تغییراتی در کلیه می شود. میکروب ها از قسمت پایین دستگاه ادراری ( مثانه و مجرا ) به کلیه ها هجوم می برند و سبب به وجود آمدن عفونت کلیه می شوند. در این نوشتار به بررسی علائم عفونت کلیه و روش های درمانی آن می پردازیم. عفونت حاد کلیه، خطر ابتلا به فشار خون بالا و نارسایی کلیه را افزایش می دهد. عفونت کلیه حاد به علت هجوم میکروب به کلیه می باشد.
تشخیص عفونت کلیه
عفونت کلیه با انجام آزمایش کشت ادرار تشخیص داده می شود. وجود چرک در آزمایش، نشانه دهنده ی وجود عفونت کلیه می باشد. میکروب هایی نظیر Ecoli (اِی کلای) باعث عفونت کلیه می شوند. هر عفونت جدی در بدن، میتواند باعث عفونت کلیه یا پیلونفریت شود.
تشخیص عفونت کلیه با سونوگرافی
هنگامی که پزشکان در مورد انواع خاصی از مشکلات کلیوی یا مثانه نگرانی داشته باشند، سونوگرافی کلیه را توصیه می کنند. سونوگرافی کلیه در بخش رادیولوژی بیمارستان یا در یک مرکز رادیولوژی خصوصی انجام می شود.
از فرد خواسته می شود که گان بپوشد و روی میز دراز بکشد. اتاق معمولاً تاریک است، بنابراین تصاویر به وضوح در صفحه رایانه دیده می شوند. یک تکنسین ( متخصص سونوگرافی) که در تصویربرداری سونوگرافی آموزش دیده است، یک ژل گرم و شفاف را روی شکم شما در ناحیه کلیه پخش می کند.
این ژل به انتقال امواج صوتی کمک می کند. سپس تکنسین یک مبدل را روی ژل حرکت می دهد. مبدل امواج صوتی با فرکانس بالا را ساطع می کند و کامپیوتر نحوه بازگشت امواج صوتی از داخل بدن را اندازه گیری می کند. رایانه این امواج صوتی را به تصاویر قابل تجزیه و تحلیل تبدیل می کند. این روش معمولاً کمتر از 30 دقیقه طول می کشد.
آیا عفونت کلیه کشنده است؟
اگر عفونت، هر دو کلیه را مبتلا کند، می تواند باعث مرگ شود.
علائم عفونت کلیه
✔ درد شدید پهلوها
✔ درد خفیف شکم
✔ تب با درجه بالا گاهی 40 درجه
✔ کاهش وزن
✔ کاهش اشتها
✔ علائم ادراری به صورت سوزش و تکرر ادرار
✔ وجود خون در آزمایش کامل ادرار
علل ایجادکننده عفونت در کلیه
عفونت در کلیه یا پیلونفریت یک عفونت میکروبی می باشد، که از طریق میکروب ای کولای (Ecoli) که به طور طبیعی در روده ها می باشد، به وجود میاید. عفونت کلیه وقتی اتفاق می افتد که، میکروب ها از مثانه و مجرا از طریق حالب به کلیه ها هجوم ببرند.
زمان مراجعه به پزشک
زمانی که دچار علائم زیر شدید، فورا باید به پزشک مراجعه کنید.
☑ تب و لرز
☑ درد شکم یا درد کمر
☑ کاهش اشتها
☑ تهوع و استفراغ
☑ سوزش و تکرر ادرار
درمان عفونت کلیه
درمان بیمار، برحسب اینکه شدت بیماری چگونه است، می تواند در منزل یا بیمارستان به صورت تزریق دارو به رگ، انجام شود. اگر شدت بیماری خفیف باشد، درمان در منزل به صورت داروهای خوراکی صورت می گیرد و معمولا 24 ساعت بعد از درمان، احساس بهبودی در فرد به وجود می آید.
ولی چنانچه 24 ساعت پس از مصرف داروی خوراکی، وضعیت بیمار تغییر نکرد، باید ادامه درمان در بیمارستان به صورت داروهای تزریقی انجام گیرد. در بیمارستان معمولا 7 روز دارو به خون بیمار تزریق می شود و پس از اتمام آن، بیمار باید 4 هفته از داروی خوراکی استفاده کند.
اگر در کلیه سنگ یا ناهنجاری هایی وجود داشته باشد باید سنگ خارج شود و ناهنجاری ترمیم شود. بیمار مبتلا به عفونت خفیف معمولا بیمار به مدت 2 روز بهتر شده پس از یک هفته درمان نیازی به پیگیری ندارد ولی نوع شدید حداقل چند روز طول میکشد که بیمار احساس بهبودی کند و پیگیری این بیماران بعد از درمان الزامی میباشد.
نکته: بچه هایی که از قرص آسپیرین استفاده می کنند، اگر مبتلا به عفونت کلیه شوند، معمولا نوع آن شدید است که به آن سندروم REyE,S گویند.
آنتی بیوتیک برای درمان عفونت کلیه
آنتی بیوتیک ها معمولاً عفونت را از بین می برند. معمولا در صورت شک به عفونت کلیه، حتی قبل از مشخص شدن نتیجه آزمایش ادرار، آنتی بیوتیک بلافاصله تجویز می شود. برخی از میکروب ها( باکتری ها) در برابر برخی از آنتی بیوتیک ها مقاوم هستند.
بنابراین، اگر آزمایش ادرار، میکروب( باکتری) مقاوم به آنتی بیوتیک اولیه را نشان دهد، بهتر است آنتی بیوتیک تغییر کند. دوره درمان با آنتی بیوتیک ها به مدت 14-17 روز است.
آنتی بیوتیک هایی که معمولاً برای عفونت کلیه استفاده می شود شامل سیپروفلوکساسین یا کو آموکسی کلاو است. از تری متوپریم نیز گاهی استفاده می شود.
مدت زمان بهبودی
چند روز طول میکشد تا بیماری بهبود یابد. مدت زمان بهبودی، بستگی به شدت بیماری و شروع درمان دارد. طبیعی است که اگر درمان زود شروع نشود و یا بیماری شدید باشد، بهبودی به سرعت به وجود نیاید. احساس بهبودی معمولا 2 روز بعد از استفاده از داروی ضد میکروب به وجود می آید و داروی ضد میکروب از راه رگ، در بیمارستان به بیمار تزریق می شود.
پیشگیری از عفونت کلیه
بهترین روش برای جلوگیری از ابتلا به عفونت، ریشه کن کردن عفونت مثانه می باشد.
خانمها با رعایت نکات ذیل میتوانند مانع از ابتلا به عفونت مثانه شوند:
❇ خوردن مایعات فراوان به طوریکه ادرار سفید و روشن شود.
❇ پس از ادرار کردن، ژنیتال را خوب شسته و آن را خشک کنند.
❇ عدم استفاده از مواد تحریک کننده برای شستشوی ناحیه ژنیتال
❇ عدم نگه داشتن زیاد ادرار در مثانه
عوارض عفونت کلیه
عوارض این بیماری عبارت است:
- از عفونت میکروبی یک یا هر دو کلیه، که میتواند خیلی جدی باشد.
- چون می تواند به کلیه ها آسیب برساند و فرد را دچار نارسائی کلیه کند.
- اگر عفونت از کلیه وارد خون شود، احتمال مرگ و میر بالا می رود، به خصوص در سنین بالا که در این افراد سیستم دفاعی بدن ضعیف می باشد.
- چنانچه زنان حامله دچار شوند، ممکن است باعث زایمان زودرس شود.
برای پرسش و پاسخ از دکتر روی لینک پرسش از دکتر کلیک کنید.
دکتر هوشنگ قوامی جراح و متخصص کلیه و مجاری ادراری و ناباروری و ناتوانی جنسی مردان در تهران