در 10 الی 15 سال اخیر مطالعات بیشماری در زمینه درمان دارویی زود انزالی گزارش شده که به طور مرکزی (مغز) یا محیطی (دستگاه تناسلی)، موجب کنترل و به تاخیر انداختن انزال میگردد. در این مقاله قصد داریم به معرفی داروی زود انزالی بپردازیم.
اورولوژیست درمان زود انزالی
در چند دهه گذشته درمان زود انزالی مشخصا توسط روانپزشکان و سکسولوژیستها صورت میگرفت و در اوایل سال 1970 به صورت رفتار درمانی توسط دو نفر روانپزشک زن و مرد به نامهای مسترز و جانسون انجام می شد.
این درمان در چند دهه توسط این دو نفر روانپزشک به روش رفتار درمانی که مستلزم رابطه اجرایی توسط بیمار بود. دوره درمانی طولانی مدت بود و بیمار از ادامه آن خودداری مینمود و آن دسته از بیمارانی که تن به این روش درمانی میدادند، نتیجهای مطلوب نمیگرفتند.
در همان زمان روانپزشکان دیگری مسئله درمان طبی- دارویی را پیشنهاد میکردند ولی متاسفانه توسط این دو پزشک مورد ملامت و سرزنش قرار میگرفتند. در 10 الی 15 سال اخیر مطالعات بیشماری در زمینه درمان دارویی با داروهای مختلف گزارش شده که به طور مرکزی (مغز) یا محیطی (دستگاه تناسلی) موجب کنترل و به تاخیر انداختن انزال میگردد.
امروزه برای درمان زود انزالی، اورولوژیست ها قادر به تشخیص مسئله و ارائه راه درمان به خصوص می باشند.
داروهای درمان زود انزالی
داروی زود انزالی در اصل برای افزایش مدت یا حجم انزال در مردان استفاده می شود. داروهایی که در حال حاضر در سطح جهان برای درمان این بیماری جنسی به کار میرود از دسته داروهای SSRIS هستند که شامل سیتالوپرام، پاروکستین، فلوکستین، سرترالین میباشند. نتیجه درمانی این داروها در طول درمان 12 هفته ، 80 درصد میباشد.
قابل ذکر است که یک دارو ممکن است در فردی درمان مناسب ایجاد کند در حالی که همین دارو در فرد دیگر اثر مناسب درمانی نداشته باشد، لذا بیمار پس از 5 روز مصرف دارو چنانچه نتیجهای نگرفت باید برای تغییر دارو مراجعه کند.
سروتونین زود انزالی
مطالعات تجربی نشان داده که سروتونین و گیرنده های آن، کنترل عصبی انزال در حیوانات را تنظیم میکنند. به علاوه بر روی حیوانات نشان داده است که کاهش سروتونین و فعال نمودن گیرنده های مربوط به آن منجر به یک انزال سریعتر میگردد. دو روش درمانی با داروهای فوق وجود دارد.
چون استفاده مداوم و طولانی مدت دارو ممکن است بیمار را از استفاده دراز مدت آن باز دارد، لذا استفاده دارو 3 ساعت قبل از عمل جنسی روش دیگر درمان است. نتایج این روش با روش طولانی مدت 12 هفته چندان تفاوتی ندارد. این نوع روش درمانی در سال 1979 توسط Alilenious گزارش شد.
کلومی پرامین
طی مطالعاتی گزارش شده کلومی پرامین، در درمان زود انزالی موثر است ولی به علت عوارض 5 الی 15 درصدی آن مانند اختلال دید، خشکی دهان و سایر عوارض کولینرژیک مصرف آن محدود گردیده است. داروی ذکر شده با مختل کردن بازجذب سروتونین در مغز باعث افزایش سروتونین شده و باعث به تاخیر انداختن انزال می گردد.
داروهای فوق به طور گستردهای در درمان افسردگی استفاده میشوند و به علت عارضه به تاخیر انداختن انزال و بعضا قطع انزال، برای درمان زود انزالی در انسان استفاده میشوند.
داروهای نامبرده دارای مکانیسم و اثر مشابهی هستند و شواهدی موجود است که نشان میدهد که سیتالوپرام و فلوواکستین اثرات کمتری نسبت به داروهای پاروکستین، سرترالین و فلوکستین در به تاخیر انداختن انزال دارند. با کشف اثر و مکانیسم این داروها، راهی به سوی درمان زود انزالی را پیش روی ما قرار داد.
فلوکستین
داروی فلوکستین بعد از قطع درمان 3 تا 6 ماه بهبودی گزارش گردیده و نقش بالقوهای در درمان زود انزالی دارد. این دارو به خوبی در اکثر بیماران قابل تحمل بوده و عوارض دارو، اضطراب، بی خوابی به مقدار کم، کاهش میل جنسی و گاهی عدم انزال میباشد. عدم دفع انزال ممکن است تا چند هفته پس از قطع دارو باقی بماند که گمان میرود به علت دفع آهسته متابولیتهای آن باشد.
عوارض جانبی فلوکستین
در صورت بروز علائم واکنش آلرژیک به فلوکستین(کهیر، دشواری در تنفس، تورم در صورت یا گلو) یا واکنش شدید پوستی(تب، گلودرد، سوزش چشم، درد پوست، بثورات پوستی قرمز یا بنفش، تاول و لایه برداری) سریعا به پزشک مراجعه کنید.
هرگونه علائم جدید یا وخیم را به پزشک خود گزارش دهید، از جمله: تغییرات روحی و رفتاری، اضطراب، حملات پانیک، اشکال در خواب، یا احساس تحریک، آشفتگی، پرخاشگری، بی قراری، بیش فعالی(ذهنی یا جسمی)، افسردگی، یا فکرهایی در مورد خودکشی یا صدمه زدن به خود.
در صورت وجود علائم زیر با پزشک خود تماس بگیرید:
- تاری دید، درد چشم یا تورم یا دیدن حفره در اطراف چراغ.
- ضربان قلب سریع یا تپش قلب، ضربان در قفسه سینه، تنگی نفس و سرگیجه ناگهانی.
- سطح پایین سدیم در بدن- سردرد، سردرگمی، گفتار سریع، ضعف شدید، استفراغ، از دست دادن هماهنگی، احساس عدم ثبات.
- واکنش شدید سیستم عصبی- عضلات بسیار سفت و سخت، تب بالا، تعریق، گیجی، ضربان قلب سریع یا ناهموار، لرزش، غش.
در صورت بروز علائم سندروم سره تونین، سریعا به اورژانس مراجعه کنید، مانند: آشفتگی، توهم، تب، تعریق، لرز، ضربان قلب تند، سفتی عضلات، از بین رفتن تعادل، تهوع، استفراغ یا اسهال.
عوارض جانبی شایع فلوکستین ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- مشکلات خواب(بی خوابی)، رویاهای عجیب و غریب
- سردرد، سرگیجه، خواب آلودگی، تغییر در دید
- لرزش، احساس اضطراب یا عصبی بودن
- درد، ضعف، خمیازه، احساس خستگی
- ناراحتی معده، از دست دادن اشتها، حالت تهوع، استفراغ، اسهال
- خشکی دهان، تعریق، گرگرفتگی
- تغییر در وزن یا اشتها
- آبریزش بینی، درد سینوسی، گلو درد، علائم آنفولانزا
- کاهش میل جنسی، ناتوانی جنسی یا اشکال در ارگاسم
سرترالین
سرترالین علاوه بر مهار انتخابی باز جذب مجدد سروتونین دارای مهار گیرنده های دوپامین نیز میباشد و شایعترین عارضه آن اختلالات گوارشی است. مقدار مصرفی دارو به میزان 25 تا 50 میلیگرم روزانه میباشد.
قرص پاروکستین برای زود انزالی
در داروی پاروکستین، مصرف روزانه یک قرص کافی میباشد، اثر این دارو به طور اختصاصی روی مغز اثر می گذارد و باعث افزایش مقدار سروتونین و در نتیجه درمان زود انزالی است. این دارو همزمان با داروهایی نظیر دیلانتین و وارفارین نباید خورده شود.
پاروکستین انزال زودرس
عارضه دارو بیخوابی شدید است و مصرف روزانه 10 میلیگرم کافی میباشد. پاروکستین-سرترالین و فلوکستین به نظر میرسد دارای اثرات مشابه باشند. این داروها به خوبی قابل تحمل هستند، عوارض کمی دارند و باعث سرگیجه و ناراحتی گوارش میشوند که سه الی چهار هفته پس از درمان از بین میروند.
عوارض پاروکستین
گاهی ممکن است عدم انزال به علت شروع درمان با دادن مقدار زیاد دارو یا پس از قطع دارو اتفاق افتد. اضطراب غالبا به شکل عارضه حاد زودگذر دیده میشود. تجویز این دارو در مبتلایان به اختلالات اسکیزوفرنی حاد جایز نمیباشد.
افراد مبتلا به زود انزالی اولیه به طور یکسان نسبت به داروهای نامبرده پاسخ نمیدهند، در حالیکه در افراد زود انزال نوع ثانوی، این حالت دیده نمیشود. در افراد زود انزال اولیه در مقایسه با بیماران مبتلا به زود انزالی ثانوی پاسخ درمانی کمتر است.
تمرینات کف لگن ( کگل ) برای بهبود زود انزالی
عضلات ضعیف کف لگن ممکن است توانایی شما در تأخیر در انزال را مختل کنند. تمرینات کف لگن(تمرینات کگل) می توانند به تقویت این عضلات کمک کنند. برای انجام این تمرینات اقدامات زیر را انجام دهید:
1- عضلات مناسب را پیدا کنید. برای شناسایی عضلات کف لگن، ادرار کردن را در وسط کار متوقف کنید یا ماهیچه هایی را که مانع عبور گاز می شوند، سفت کنید. این مانورها از عضلات کف لگن شما استفاده می کنند. پس از شناسایی عضلات کف لگن، می توانید تمرینات را در هر موقعیتی انجام دهید، اگرچه انجام آن ها در حالت دراز کشیده راحت تر است.
2- تکنیک خود را کامل کنید. عضلات کف لگن را سفت کنید، انقباض را به مدت سه ثانیه نگه دارید و سپس به مدت سه ثانیه استراحت کنید. چند بار پشت سر هم آن را تکرار کنید. با قوی شدن عضلات، سعی کنید تمرینات کگل را هنگام نشستن، ایستادن یا راه رفتن انجام دهید.
3- تمرکز خود را حفظ کنید. برای رسیدن به بهترین نتیجه، فقط روی عضلات کف لگن تمرکز کنید. مراقب باشید که عضلات شکم، ران یا باسن خود را خم نکنید. از نگه داشتن نفس خودداری کنید. درعوض، در طول تمرینات راحت نفس بکشید.
4- روزانه 3 بار تکرار کنید. حداقل سه مجموعه از 10 تکرار در روز را هدف قرار دهید.
استفاده از تکنیک مکث
پزشک ممکن است به شما و شریک جنسی شما استفاده از روشی به نام تکنیک مکث را توصیه کند. این روش به شرح زیر است:
- فعالیت جنسی را طبق معمول از جمله تحریک آلت تناسلی شروع کنید، تا زمانی که احساس آمادگی تقریبی برای انزال کنید.
- انتهای آلت تناسلی شریک جنسی خود را فشار دهید، در نقطه ای که سر آلت به تنه می پیوندد، و فشار را برای چند ثانیه حفظ کنید، تا زمانی که میل به انزال بگذرد.
- فشار را در صورت لزوم تکرار کنید.
با تکرار هر چند بار که لازم باشد می توانید به نقطه ورود شریک خود بدون انزال برسید. بعد از چند جلسه تمرین، دانستن چگونگی تأخیر در انزال ممکن است به عادت تبدیل شود که دیگر نیازی به تکنیک مکث ندارد.
اگر تکنیک مکث باعث ایجاد درد یا ناراحتی می شود، تکنیک دیگر متوقف کردن تحریک جنسی درست قبل از انزال است. صبر کنید تا سطح برانگیختگی کاهش پیدا کند و دوباره شروع کنید. این روش به عنوان تکنیک توقف شروع شناخته می شود.
استفاده از کاندوم
کاندوم ممکن است حساسیت آلت تناسلی را کاهش دهد، که می تواند به تأخیر در انزال کمک کند. کاندوم های “کنترل اوج” از بدون نسخه در دسترس هستند. این کاندوم ها حاوی مواد بی حس کننده مانند بنزوکائین یا لیدوکائین هستند یا از لاتکس ضخیم تر برای تأخیر در انزال ساخته شده اند.
آمپول درمان زود انزالی
همین جا صراحتا بگوییم: به هیچ وجه از آمپول درمان زود انزالی استفاده نکنید! این امر بسیار خطرناک است و ممکن است باعث از دست رفتن قوای جنسی فرد شود.
زود انزالی ثانوی
در افراد مبتلا به زود انزالی ثانوی وقتی درمان از داروی پاروکستین و رفتار درمانی به صورت قطع و وصل انزال به مدت 12 هفته صورت گیرد، فقط 70 درصد بیماران قادر به حفظ و نگهداری و کنترل انزال خواهند بود و دوره درمان به طور متوسط 3 ماه میباشد.
عود سریع در 30 درصد مبتلایان به انزال اولیه بعد از درمان بوجود می آید. درصد بهبودی انزال زودرس بعد از درمان بستگی به این دارد که آیا عامل انزال اظطراب بوده یا التهاب پروستات یا ژنتیک باعث آن شده باشد.
برای پرسش و پاسخ از دکتر روی لینک پرسش از دکتر کلیک کنید.
دکتر هوشنگ قوامی جراح و متخصص کلیه و مجاری ادراری و ناباروری و ناتوانی جنسی مردان در تهران