به گزارش سایت خبری ساعد نیوز و به نقل از نی نی سایت،بخیه بعد از زایمان طبیعی بسیار رایج است و بیشتر مادرهای شکم اولی (کسانی که برای اولین بار مادر شدن را تجربه می کنند) بخیه را هم تجربه می کنند.
به گفته متخصصان زنان و زایمان، در طول زایمان طبیعی دیواره واژن معمولا دچار پارگی هایی می شود. بنابراین، بخیه ها برای جلوگیری از پارگی بیشتر دیواره و هر نوع عفونت ضروری است.
بخیه ها در زایمان طبیعی در ابتدا کمی سوزش ایجاد کرده و با شروع روند ترمیم، شروع به خارش می کنند.
بخیه ها در زایمان طبیعی به مراقبت بیشتری نیاز دارند تا مبادا عفونی شده و مشکلات دیگری را برای مادر پیش بیاورند. بعد از زایمان طبیعی، واژن به طور کلی دردناک و متورم است. بنابراین مراقبت های دقیقی لازم است تا واژن و بخیه ها به طور کامل ترمیم شده و بهبود یابند.
چرا بخیه در زایمان طبیعی لازم است؟
در زمان زایمان، بچه از در طول کانال زایمان یا واژن حرکت می کند. با وجودی که این ناحیه انعطاف پذیر است و می تواند خود را با اندازه بچه تطبیق دهد، گاهی ممکن است یک بچه نیاز به فضای بیشتری داشته باشد.
در چنین مواردی، ممکن است پرینه (فضای بین مقعد و فرج) بیش از ظرفیتش گسترش یافته و در این فرآیند دچار پارگی هایی شود. بعضی از پارگی ها سطحی هستند و به طور طبیعی ترمیم می شوند.
اما بعضی پارگی ها مثل پارگی بافت ماهیچه ای، می تواند شدید باشد و منجر به خونریزی شدید و درد زیاد شود. این پارگی ها نیاز به بخیهشدن دارند.
در بعضی موارد، باید اپیزیوتومی برای زائو انجام شود. اپیزیوتومی نوعی برش جراحی است که باعث بازتر شدن پرینه برای خروج راحت تر بچه از کانال زایمان است تا از پارگی بافتی در زمان زایمان جلوگیری شود. در چنین مواردی هم، نیاز به بخیه وجود دارد.
چه زمانی پارگی نیاز به بخیه دارد؟
پارگی بافت معمولا در زایمان طبیعی به خصوص در اولین زایمان مادر رخ می دهد. پارگی ها ممکن است شدت های مختلفی داشته باشد و از لحاظ بزرگی، به ۴ درجه تقسیم می شوند:
پارگی درجه یک: بعضی از پارگی ها به قدری کوچک هستند که به خودی خود و بدون نیاز به درمان خوب می شوند. این پارگی ها سطحی بوده و معمولا در حد پوست پرینه یا لایه خارجیِ دهانه واژن اتفاق می افتد. این نوع پارگی نیازی به بخیه نداشته و سریع ترمیم می شوند.
پارگی درجه دو: بعضی پارگی ها عمیق ترند و تا عضلات زیر پوست هم پیش می روند. این نوع پارگی ها نیاز به بخیه لایه های پوست دارند. این نوع پارگی ها هم ظرف یکی دو هفته بهبود می یابند.
پارگی درجه سه: بعضی پارگی ها شدیدترند و ممکن است تا عمق بیشتری از بافت و ماهیچه های پرینه و اسفنکتر مقعد (عضلات تنگ کننده مقعد) پیش بروند. این نوع بخیه ها در زایمان طبیعی قطعا نیاز به بخیه داشته و تا یکی دو ماه یاعث درد زیادی می شوند. این نوع پارگی ها ممکن است مادر را در معرض خطر بی اختیاری مقعدی (دفع غیرعمدی مدفوع) قرار دهد.
پارگی درجه چهار: این نوع پارگی بسیار جدی است و در عمق ماهیچه های اطراف مقعد و بافت زیر آن تا ناحیه رکتوم (راست روده) اتفاق می افتد. برای ترمیم و بخیه این نوع پارگی ممکن است به جراحی کوچکی نیاز باشد.
در بعضی موارد پارگی ممکن است تا بالای واژن و نزدیک مجرای ادرار پیش بیاید. این نوع پارگی ها معمولا کوچک هستند و نیاز به بخیه های کمی داشته یا اصلا بخیه نمی خواهد. این پارگی ها معمولا عضله و بافت را درگیر نمی کند و به همین خاطر سریع ترمیم می شوند. اما موقع ادرار کردن احساس ناخوشایند و سوزش ایجاد می کنند.
پارگی های زایمان طبیعی چطور بخیه می شوند؟
اگر پارگی کوچک باشد، در همان اتاق زایمان، کار بخیه زدن انجام می شود. متخصص زنان و زایمان یا ماما بعد از تزریق ماده بی حسی، برای بی حس کردن ناحیه ای که به بخیه نیاز دارد، پارگی را با بخیه های ریز و کوچک می دوزد. اما در بیشتر موارد بخیه های جذبی استفاده می شوند که بعد از بهبود پارگی، نیازی به کشیدن بخیه وجود ندارد.
در موارد اپیزیوتومی یا پارگی های درجه دو و سه، که پارگی یا برش عمیق تر از سطح پوست است و به ماهیچه ها رسیده، معمولا زائو را به بخش جراحی منتقل می کنند. حتی ممکن است متخصص زنان و زایمان بعد از یک بیهوشی عمومی، پرینه را بخیه کند.
حتی ممکن است یک لوله نازک (کاتتر) در مثانه قرار گیرد تا ادرار بیمار تخلیه شود؛ با این کار پرینه سریع تر ترمیم می شود.
معمولا، بخیه های اپیزیوتومی از نوع جذبی یا جذب شدنی هستند.
بهبود بخیه ها در زایمان طبیعی چقدر طول می کشد؟
معمولا مدت زمان ترمیم بخیه ها در زایمان طبیعی کمتر است به خصوص اگر خوب از آنها مراقبت شود. در اپیزیوتومی طبیعی که برش کوچکی ایجاد می شود، پروسه درمان تنها ۲ تا ۳ هفته بعد از زایمان طول می کشد.
اما این روند در هر فرد با فرد دیگر متفاوت است. همچنین بزرگی پارگی هم باعث افزایش مدت زمان ترمیم می شود. البته درد ناشی از آن بعد از یک هفته کاهش می یابد اما احساس ناراحتی تا یک ماه یا کمی بیشتر ادامه خواهد داشت.
پارگی های جدی تر که بخیه های عمیق تری می خورند، به مدت زمان بیشتری برای ترمیم نیاز دارند؛ ممکن است ۶ تا ۸ هفته درمان کامل شان طول بکشد. خوب است حوالی هفته ۶ بعد از زایمان تان برای چکاپ به پزشک تان مراجعه کنید تا وضعیت بخیه ها را بررسی کند.
روش هایی برای آرام کردن درد بخیه ها
بخیه ها در زایمان طبیعی دردناک هستند و بسته به شدت و عمق شان، درد کمتر یا بیشتری دارند. اما چند راهکار برای آرام کردن این درد دارید:
نشستن در وان آب سرد: این کار نه فقط درد بخیه که ورم شان را هم کمتر می کند. فقط یادتان باشد با یک حوله خشک و نرم و تمیز، بخیه ها را به صورت ضربه ای و آرام خشک کنید و حوله را روی بخیه ها نکشید. کمپرس سرد یا پک ژل سرد هم می تواند کمک کننده باشد.
اگر موقع نشستن درد دارید، می توانید از تشک های رینگ یا حلقه ای استفاده کنید که طراحی خاصش، نشستن را برایتان راحت تر می کند.
برای کاهش فشار پرینه موقع دفع، یک تکه دستمال تمیز را آرام روی بخیه هایتان فشار دهید.
اگر موقع ادرار کردن احساس ناراحتی دارید، می توانید با استفاده از آب ولرم سوزش ناحیه بخیه ها را کاهش دهید.
یادتان باشد ناحیه پرینه و واژن را کاملا تمیز و خشک نگه دارید تا بخیه هایتان عفونت نکند.
شاید برای تحمل درد نیاز به مسکن داشته باشید اما بهتر است اولین بار، پزشک تان نوع مسکن را برایتان تعیین و تجویز کند.
بهبود سریع تر بخیه ها
با این کارها روند بهبود بخیه ها سریع تر طی می شود:
مقداری روغن اسطوخودوس روی بخیه هایتان بمالید تا کمی دردشان کم شود. ضمن اینکه روغن اسطوخودوس مقدار قابل توجهی ماده ضدعفونی کننده دارد.
بعد از هر بار دفع، ناحیه تناسلی را با آب، از سمت جلو به عقب شسته و تمیز کنید.
روزی ۱۰ تا ۱۵ دقیقه بخیه ها را در معرض هوای آزاد قرار دهید تا سریع تر خشک شوند.
یادتان باشد بخیه ها را با آب ولرم و صابون ملایم بدون عطر تمیز کنید.
روزی ۲-۳ بار بین ۱۵-۲۰ دقیقه در وان آب ولرم بنشینیدتا دردتان کمتر شود.
اگر رژیم غذایی تان سرشار از فیبر باشد و وعده های غذایی متناسب میل کرده، به اندازه کافی آب بنوشید، مشکل یبوست نخواهید داشت.
برای جلوگیری از فشار اضافه به بخیه ها، بهتر است به جای توالت زمینی از توالت فرنگی استفاده کنید.
پیاده روی های کوتاه و انجام ورزش های مخصصوص عضلات کف لگن (مثل ورزش کگل) می تواند گردش خون را بهبود بخشیده و فرآیند بهبود را تسریع می کند.
شستن دقیق دست ها بعد از هر بار استفاده از توالت و قبل از هر بار تعویض پدهایتان، کمک زیادی به جلوگیری یاز بروز عفونت می کند.
از بلند کردن اشیاء سنگین و انجام حرکات شدید ورزشی بپرهیزید تا بیش از حد به بخیه هایتان فشار نیاید.
رعایت بهداشت فردی نقش موثری در جلوگیری از بروز عفونت بخیه هایتان دارد. بنابراین ناحیه واژن را همیشه خشک و تمیز نگه داشته، پدهایتان را مرتب عوض کنید و مراقب باشید بخیه ها به خاطر ساییدن به آن، اذیت نشده و عفونت نکنند.
بخیه در زایمان طبیعی قابل پیشگیری است؟
در زایمان طبیعی بیشتر پزشکان ترجیح می دهند اپیزیوتومی انجام دهند به خصوص برای مادرانی که اولین تجربه زایمان شان است. با این وجود اگر باز هم نمی خواهید بخیه داشته باشید، بهتر است با پزشکان در مورد گزینه های ممکن مشورت کنید و مثلا روش هایی مثل زایمان در آب را انتخاب کنید.
همچنین روش هایی برای جلوگیری از پارگی های شدید در طول زایمان وجود دارد مثل ماساژ آرام و روزانه پرینه در طول دوران بارداری و قرار دادن کمپرس ولرم روی پرینه در زمان زایمان.
شما همچنین می توانید از پزشکتان بخواهید تا نوعی از حرکت اسکات و ورزش های مخصوص عضلات کف لگن یا یوگا را به شما آموزش دهد تا عضلات لگنی را تقویت کرده و قدرت کشسانی پوست را افزایش دهید.
بخیه ها در زایمان طبیعی مشکل سازند؟
مهم است که بعد از زایمان از بخیه ها خوب مراقبت شود تا ترمیم درست و کاملی داشته باشند. بعضی خانم ها ممکن است هنگان نزدیکی درد داشته باشند. در چنین مواردی، بهتر است مدتی صبر کنید تا بخیه ها به طور کامل درمان شوند.
در بعضی موارد هم ممکن است درد ناحیه پرینه ادامه دار شده یا فرد برای کنترل ادرار و مدفوعش مشکل داشته باشد. این دست از مشکلات با مراقبت دقیق و درست، رژیم غذایی سالم و ورزش منظم قابل پیشگیری هستند.
اگر مشکل تان همچنان ادامه پیدا کرد، با پزشک تان مشورت کنید.
با پزشک مشورت کنید
گاهی با وجود مراقبت صحیح، بعضی افراد با بخیه هایشان دچار مشکل می شوند. در صورت مشاهده موارد زیر، به متخصص زنان و زایمان خود مراجعه کنید:
درد مداوم و شدید به خاطر بخیه در زایمان طبیعی
استشمام بوی عفونت و ناخوشایند از ناحیه واژن
تب بالا و لرز
احساس سوزش شدید هنگام دفع ادرار
عدم کنترل مدفوع
خونریزی غیرقابل کنترل، به خصوص لخته خون
قرمزی بسیار زیاد یا نورم بخیه ها
خروج ترشحات غیرمعمول از بخیه ها
اینکه خیلی از خانم ها دوست ندارند موقع زایمان طبیعی بخیه بخورند، قابل درک است اما بعضی پارگی های بافت موقع وضع حمل غیر قابل پیشگیری هستند و به عنوان بخشی از پروسه زایمان حساب می شود. نکته مهم، استراحت کافی و سالم ماندن است تا روند درمان سریع تر طی شود و مادر سلامت کاملش را به دست آورد.