چهل حدیث درباره زنان

1ـ «پيامبر گرامي اسلام صلي‌الله عليه و آله و سلم»:

خَيرُكُم خَيرُكُم لِنِسائِكُم وَ بَناتِكُم.

بهترين شما کساني هستند که بهترين سرپرست و نگهبان براي زنان و دختران خود باشند. (مستدرک، ج 14، ص 255)

2ـ «مولي اميرالمؤمنين عليه‌السلام»:

اَلله اَلله في‌النِّساءِ و ماملَكَت اَيمانُكُم.

از خدا بترسيد و دربارة زنان و زيردستان خود خدا را شاهد و ناظر بگيريد. (نهج‌البلاغه، (وصيت) نامة 47)

3ـ «امام محمدباقر(عليه‌السلام)»:

مَن حَسُنَ بِرُّهُ بِأَهلِهِ زيدَ في‌عُمُرهِ.

کسي که با اهل و خانواده‌اش خوش‌رفتار باشد عمر طولاني خواهد داشت. (تحف‌العقول، ص 305)

4ـ «امام جعفرصادق(عليه‌السلام)»:

اَكَثَرُ الخَيرِ في‌النِّساءِ.

بيشترين خير و برکت همراه با زنان است. (وسائل، ج 14، ص 11)

5ـ «پيامبر گرامي اسلام صلي‌الله عليه و آله و سلم»:

الرَّجُلُ راعٍ عَلي اَهلِ بيتِهِ وَ كُلُّ راعٍ مُسؤُلٌ عَن رَعِيَّتِه.

مرد، نگهبان و سرپرست خانواده است و هر سرپرستي مسؤل رعيّت خويش است. (غوالي‌‌اللئالي، ج 1، ص 255)

6ـ «امام جعفرصادق(عليه‌السلام)»:

اِنَّما الَمرأَةُ لُعبَةٌ مَنِ اتَّخَذَها فَلا يٌضَيِّعُها.

همانا زن (براي مرد) يک دلبر و لُعبت است. کسي که او را اختيار مي‌کند بايد برحذر باشد که او را تباه و ضايع نسازد (از عفّت و ناموس خود محاظت نمايد). (وسائل، ج 14، ص 119)

7ـ «مولي اميرالمؤمنين عليه‌السلام»:

إنَّ المَرأَةَ ريحانَةٌ وَ لَيسَتْ بِقَهرَمانَةٍ، فَدارِها علي كُلِّ حالٍ وَ أَحسِنِ الصُّحَبَةَ لَها لِيَصفُو عَيشُكَ.

زن، يک ريحانه است نه متوليّ و سرپرست امور. تو در هر حال با او مدارا کن و با خوش‌رفتاري، زندگي را در کام خود شيرين نما. (وسائل، ج 14، ص 12)

8ـ «امام زين‌العابدين(عليه‌السلام)»:

و امّا حَقُّ الزَّوجَةِ فَأَنْ تَعلَمَ أَنَّ الله عَزّوَجَلّ جَعَلَها لَكَ سَكَناً و اُنساً فَتَعلَمَ أَنَّ ذلِكَ نِعمةً مِنَ اللهِ عَلَيكَ فَتُكرِمُها وَ تَرفِقُ بِها.

و امّا حق زوجه، بدان که خداي متعال او را براي تو محلّ اُنس و آرامش قرار داده و اين يک نعمت الهي بر تو است که او را گرامي بداري و با رفق و مُدارا با وي رفتار نمايي. (مکارم‌الاخلاق، ص 420)

9ـ «پيامبر گرامي اسلام صلي‌الله عليه و آله و سلم»:

خِدمَةُ العِيالِ كفّارَةٌ لِلكبائِرِ وَ تُطفِيءُ غَضَبَ الرَّبِّ، وَ مُهوُر الحورِ العينِ وَ تَزيدُ في‌الحسَناتِ وَالدَّرَجاتِ.

خدمت به اهل و عيال، کفارة گناهان کبيره و غضب پروردگار را خاموش مي‌کند. مهرية حوريان بهشتي است و بر حسنات و درجات انسان مي‌افزايد. (جامع‌السعادات، ج 2، ص 141)

10ـ «مولي اميرالمؤمنين عليه‌السلام»:

صِيانَةُ المَرأَةِ أنعَمُ لِحالِها وَ أَدَومُ لِجمالِها.

حجاب و حفاظت براي زن هم از جهت آسايش حال او مناسب‌تر است و هم براي زينت و جمال او ماندگارتر مي‌باشد. (فهرست ‌غرر، ص 380)

11ـ «پيامبر گرامي اسلام صلي‌الله عليه و آله و سلم»:

لَيسَ لِامْرَأَةٍ خَطَرٌ لِصالِحَتهِنَّ وَ لالِطا لِحَتِهِنَّ: امّا صالِحَتُهُنَّ فَلَيسَ لَها خَطَرُ الذَّهَبِ والفِضَّةِ وَ امّا طالِحَتُهُنَّ فَلَيسَ لَها خَطَرُ الَتُرابِ، وَالتُّرابُ خَيرٌ مِنها!

هيچ يک از زنان خوب يا بد قابل ارزيابي نيستند:‌ يک زن خوب را نمي‌شود با طلا و نقره سنجيد ارزش او مافوق آن‌ها است در حالي که يک زن بد ارزش خاک را هم ندارد (بلکه پست‌تر) و خاک بهتر از اوست! (دعائم‌الاسلام، ص 195)

12ـ «مولي اميرالمؤمنين عليه‌السلام»:

لاتُغالوا في مُهورِالنِّساءِ فَيكُونُ عداوَةً.

مهريّه و کابين زنان را سنگين نگيريد که باعث عدوات و دشمني مي‌گردد. (بحار، ج 103، ص 351)

13ـ «پيامبر گرامي اسلام صلي‌الله عليه و آله و سلم»:

إنَّ مِن يُمنِ المَرأةِ تَيسيرُ خُطبَتِها وَ تيسيرُ صَداقِِها.

از جملة يُمن و خوش‌قدمي يک زن، سهولت ازدواج و کم بودن مهرية او است. (نهج‌الفصاحه، ج 1، ص 188)

14ـ «پيامبر گرامي اسلام صلي‌الله عليه و آله و سلم»:

اَعظمُ النِّساءِ بَركَةً أقلُّهُنَّ مَؤُنَةً.

بزرگترين برکت و خوش‌قدمي را زني دارا است که در زندگي زناشويي قانع و سبکبار و توقعات کمتري داشته باشد. (مستدرک، ج 14، ص 165)

15ـ «مولي اميرالمؤمنين عليه‌السلام»:

لاتُحمِّلوا النّساءَ اَثقالَكُم وَاسْتَغنُوا عَنْهُنَّ ما استَطعتُم.

کارهاي سنگين خودتان را بر زنان تحميل نکنيد و تا مي‌توانيد در چنين موقعيّت‌ها خود را از آنان بي‌نياز بداريد. (فهرست غرر، ص 380)

16ـ «پيامبر گرامي اسلام صلي‌الله عليه و آله و سلم»:

اِيّاكُم وَ خَضراءَ الدِّمَن. قيلَ يا رسولَ اللهُ و ما خضراءُ الدِّمَن؟ قالَ المَرأةُ الحَسناءُ في‌ مَنبَتِ السُّوءِ.

از گياه سرسبزي که در زباله‌دان مي‌رويد بپرهيزيد! عرض شد يا رسول‌الله آن کدام است؟ فرمود زن زيبا که در خانوادة پست و بدسرشت پرورش يافته باشد. (وسائل، ج 14، ص 19)

17ـ «پيامبر گرامي اسلام صلي‌الله عليه و آله و سلم»:

إنَّ المَرأَةَ اِذا حَمَلتَ كانَ لَها مِنَ الأَجرِ كَمَن جاهَدَ بِنفسِهِ و مالِهِ في سَبيل اللهِ عَزّوجلّ.

وقتي زن، باردار مي‌شود پاداش او همانند کسي است که با جان و مال خود در راه خداي متعال جهاد مي‌نمايد. (بحار، ج 103، ص 252)

18ـ «مولي اميرالمؤمنين(عليه‌السلام)»:

خيرُالنِّساءِ اَلوَلودُالوَدوُد.

بهترين زنان، زن بچه‌زا و هم مهربان و باعطوفت باشد. (مواعظ عدديه، ص 22)

19ـ «امام جعفرصادق(عليه‌السلام)»:

جهادُالمرأَةِ أَنْ تصبِرَ علي ماتري مِن أذي زَوجِها وَ غَيرَتِه.

جهان زن در آن است که آنچه از اذيت شوهر و از غَيرَتِ او (بر ناموس خود) ببيند صبور و شکيبا باشد. (الفقيه، ج 2، ص 141)

20ـ «پيامبر گرامي اسلام صلي‌الله عليه و آله و سلم»:

ايُّما اِمرَأَةٍ اَعانَت زَوجها عَليَ الحَجِّ وَ الجِهادِ أوطَلَبِ العِلمِ اعطاهَا اللهُ مِنَ الثّوابِ ما يُعطي اِمرَأةَ ايّوبَ عليه‌السلام.

هر زني كه شوهر خود را در رفتن به حج يا جهاد يا تحصيل علم ياري دهد خداوند اجر و ثواب همسر حضرت ايوب پيغمبر عليه‌السلام را به وي عطا مي‌فرمايد. (مكارم الاخلاق، ص 201)

21ـ «امام جعفرصادق(عليه‌السلام)»:

مَن صَبَر عَلي سؤءِ خُلقِ اِمرَأَتِهِ اَعطاهُ اللهُ مِنَ الأَجرِ ما أَعطي أَيُّوبَ عليه‌السلام.

کسي که بر بداخلاقي و ناهنجاري‌هاي زن خود بسازد خداوند اجر و پاداش حضرت ايوب پيغمبر عليه‌السلام را به او عطا مي‌فرمايد. (مکارم‌الاخلاق، ص 215)

22ـ «پيامبر گرامي اسلام صلي‌الله عليه و آله و سلم»:

مَن صَبَرَتْ عَلي سُوءِ خُلقِ زَوجِها اَعطاهاَ اللهُ مِثلَ ثوابِ آسِيَةَ بنتِ مُزاحم.

هر زني که بر بداخلاقي همسرش صبور و شکيبا باشد خداوند همانند اجر و پاداش آسيه دختر مزاحم (همسر فرعون) را به او عطا مي‌فرمايد. (مکارم‌الاخلاق، ص 214)

23ـ «پيامبر گرامي اسلام صلي‌الله عليه و آله و سلم»:

ما مِن عَمَلٍ أَحَبَّ اِليَ اللهِ وَ الي رَسولِهِ(ص) مِنَ الايمانِ باللهِ وَ الرِّفقِ بالعِيالِ.

عملي در نزد خدا و رسول(ص) محبوب‌تر از ايمان به خدا و رِفق و مدارا با اهلِ و عيال نيست. (الشِهاب في‌الحِکَم و الآداب، ص 56)

24ـ «امام جعفرصادق(عليه‌السلام)»:

أَيُّما اِمَرأَةٍ لَم تَرفِقْ بِزَوجها وَ حَمَلَتهُ عَلي ما لايَقدِرُ عَليهِ و مالايُطيقُ لَم يَقبَلِ اللهُ مِنها حَسنةً وَ تلقيَ اللهَ وَ هُو عَليها غَضبانُ.

هر زني که ملاحظة حال شوهر خود را نکند و او را به چيزهايي که طاقت آن را ندارد وادار نمايد خداوند هيچ عملي از او قبول نمي‌کند و (فردا) با خشم و غضب خداوندي مواجه خواهد بود. (وسائل، ج 14، ص 154)

25ـ «پيامبر گرامي اسلام صلي‌الله عليه و آله و سلم»:

هَيبَةُ الرّجُلِ لِزَوجَتِهِ تَزيدُ في عِفَّتِها.

هيبت و اُبُهّت مَرد نسبت به همسر خود موجب ازدياد عفّت و مصونيّت او خواهد بود. (مواعظ صدوق، ص 55)

26ـ «مولي اميرالمؤمنين عليه‌السلام»:

خيارُ خِصالِ النِّساءِ شِرارُ خِصالِ الرِّجالِ: الزَّهْوُ وَ الجُبْنُ وَالبُخلُ.

بهترين خصلت‌هاي زنان (جهت حفظ خود و حقوق شوهر در برابر بيگانه) بدترين خصلت‌هاي مردان است: تکبر و خودخواهي، ترس و زبوني، بخل و تنگ‌نظري. (مواعظ‌عدديه، ص 88)

27ـ «پيامبر گرامي اسلام صلي‌الله عليه و آله و سلم»:

لاتُؤَديِّ المَرأَةُ حَقَّ اللهِ عزّوجلّ حتِّي تُؤَدِّيَ حَقَّ زَوجِها.

زن تا حق شوهر خود را ادا نکرده حق خداي متعال را ادا نخواهد کرد. (مستدرک، ج 14، ص 265)

28ـ «پيامبر گرامي اسلام صلي‌الله عليه و آله و سلم»:

الحياءُ حَسَنٌ وَ هُوَ مِنَ النِّساءِ أَحسَنُ وَ اِمرَأَةٌ لاحياءَ لَها كَطَعامٍ لامِلحَ لَه.

شرم و حيا خوب و پسنديده است اما از زنان پسنديده‌تر است. زني که حيا ندارد مانند طعامي است که نمک ندارد. (مواعظ عدديّه، ص 180)

29ـ «مولي اميرالمؤمنين عليه‌السلام»:

لايَخلُوَنَّ رَجُلٌ بِاِمرأَةٍ فَإنَّ ثالِثُهُما الشَّيطانُ!

هيچ مردي با زن نامحرمي (در جايي) خلوت نکند و اِلّا مسلّماً شيطان سوّمين آن‌ها خواهد بود! (مستدرک، ج 14، ص 266)

30ـ «امام جعفرصادق(عليه‌السلام)»:

إنَّ اللهَ تَبارَكَ و تعالي غَيورٌ يُحبُّ كُلَّ غَيور وَلِغَيرَتِهِ حَرَّمَ الفَواحِشَ ظاهِرَها و باطِنَها.

خداوند متعال باحميّت و غيرتمند است و هر غيرتمندي را دوست مي‌دارد، و از غيرت او است که اعمال ننگين و بي‌عفّتي را چه آشکار و چه پنهان همه را حرام فرموده است. (فروع کافي، ج 5، ص 535)

31ـ «پيامبر گرامي اسلام صلي‌الله عليه و آله و سلم»:

مَن كانَ لَهُ اِمرأَةٌ تُؤذيهِ لَم يَقبَلِ اللهُ صَلاتَها وَ لاحَسَنَةً مِن عَمَلِها حَتّي تُعينَهُ وَ تُرضِيَهِ.

کسي که زني دارد او را اذيت و آزار مي‌دهد خداوند نه نماز و نه هيچ عمل نيکي از او قبول نمي‌کند تا شوهر خود را ياري دهد و رضايتش را به دست آورد. (وسائل، ج 14، ص 116)

32ـ «امام جعفرصادق(عليه‌السلام)»:

لاصِيامَ لِامْرَأَةٍ ناشِزَةٍ حَتي تَتوُبَ.

زن ناشزه و نافرمان تا زماني که توبه نکرده روزه‌اش قبول نمي‌شود. (دعائم‌الاسلام، ص 268)

33ـ «پيامبر گرامي اسلام صلي‌الله عليه و آله و سلم»:

اِتّقوُا النِّساءَ فإنّ أَنَّ أَوّلَ فِتنَةَ بَني اسرائيل كانَ في‌النّساءِ.

از (فتنة) زنان برحذر باشيد، اولين فتنه‌ و گمراهي در بني‌اسرائيل از راه زنان بود. (نهج‌البلاغه، ج 1، ص 108)

34ـ «پيامبر گرامي اسلام صلي‌الله عليه و آله و سلم»:

شَرُّ الأَشياءِ اَلمَرأَةُ السُّوءِ.

بدترين چيزها براي انسان، زن بد و ناسازگار است. (مستدرک، ج 14، ص 165)

35ـ «امام جعفرصادق(عليه‌السلام)»:

اَيُّما اِمرَأَةٍ قالَت لِزَوجِها ما رَأيتُ مِنكَ خَيراً قَطُّ، فَقَد حَبِطَ عَملُها!

هر گاه زني به شوهر خود بگويد: من از تو هيچ خيري نديدم، اعمال نيکش را از دست داده است! (مکارم‌الاخلاق، ص 215)

36ـ «پيامبر گرامي اسلام صلي‌الله عليه و آله و سلم»:

ما أخافُ عَلي اُمَّتي فِتنةً أخوفَ مِنَ النِّساءِ والخَمرِ!

بر اُمّت خودم از هيچ فتنه‌اي مخوف‌تر از اين دو چيز بيمناک نيستم: يکي زنان و ديگري شراب! (يوم‌الخلاص، ص 318)

37ـ «پيامبر گرامي اسلام صلي‌الله عليه و آله و سلم»:

خِيرُ ما يَكنِزُ المَرءُ، اَلمَرأةُ الصّالِحةُ، اذا نَظَرَ اِليها سَرَّتهُ و اِذا أمَرَها اَطاعَتهُ و اِذا غابَ عنها حَفِظَتهُ.

بهترين گنجينه‌ها براي مرد، زن صالحه و پارسا است هر گاه به او مي‌نگرد مسرورش مي‌کند وقتي چيزي از او بخواهد اطاعت مي‌نمايد و زماني که نباشد در غياب او خود و ديگر امانت‌هايش را محفوظ نگه مي‌دارد. (نهج‌الفصاحه، ج 1، ص 86)

38ـ «پيامبر گرامي اسلام صلي‌الله عليه و آله و سلم»:

إمرأَةٌ خََيِّبةٌ أجرُها كَأجرِ مَريَمَ اِبنَةِ عِمران عليهاالسلام.

زن (با عفتي) که از شوهر کردن ناکام مانده، أجر و پاداش‌ او در نزد خدا همانند پاداش مريم دختر عمران عليها‌السلام خواهد بود. (مواعظ‌ عددّيه، ص 176)

39ـ «پيامبر گرامي اسلام صلي‌الله عليه و آله و سلم»:

لايَحِلُّ لِلمَرأةِ أَنْ تُكلِّفَ زَوجَها فَوقَ طاقَتِهِ وَ لاتَشكوهُ الي أَحَدٍ مِن خَلقِ الله عزَّوجَّل لاقَريبٍ ولابَعيدٍ.

براي زن جايز نيست که از همسر خود بيش از وُسع و طاقتش چيزي درخواست کند و هيچگاه در نزد هيچ يک از خلق الله متعال چه دور و چه نزديك شکايتي از او به عمل آورد. (مستدرک، ج 14، ص 242)

40ـ «پيامبر گرامي اسلام صلي‌الله عليه و آله و سلم»:

أيُّما اِمرَأةٍ خَرَجَت مِن بَيتِ زوجِها بِغَير اِذنِهِ لَعَنها كُلُّ شَيءٍ طَلَعَت عَليهِ الشَّمسُ والقَمَرُ الي أَن يرضي عنها زَوجُها.

هر زني که بدون اجازة همسرش از منزل خارج شود تمام آنچه (از موجودات) که خورشيد و ماه بر آن مي‌تابد او را نفرين و لعنت مي‌کنند تا زماني که شوهر از او راضي گردد. (مستدرک، ج 14، ص 258)

منبع: شکوفه های حکمت