قرار منع تعقیب از جمله قرارهای نهایی است که ممکن است توسط دادسرا و یا از طریق دادگاه صادر گردد.
منع تعقیب به دو دلیل صادر می شود:
- دلیل کافی که بیانگر ارتکاب جرم توسط متهم است وجود ندارد.
- عمل جرم نباشد.
در دادسرا و در مرحله تحقیقات مقدماتی، پس از رسیدگی به پرونده در صورتی که دلیل کافی برای ادامه تحقیقات وجود نداشته باشد، قرار منع تعقیب توسط بازپرس دادسرا صادر می گردد و تنها در این مورد است که پس از کشف دلیلی جدید در صورتی که بازپرس پرونده تشخیص دهد دلیل جدید در کشف جرم موثر است پس از دستور دادستان تحقیقات مجدد را شروع می نماید درخواست این موضوع فقط برای یک بار امکان پذیر خواهد بود.
دلیل دیگری که موجب صدور قرار منع تعقیب از سوی دادسرا است عدم جرم بودن عمل ارتکابی از سوی متهم و یا مجرم نبودن متهم پرونده است. با این توضیح که در حین تحقیقات توسط دادسرا بازپرس پرونده پس از بررسی به این نتیجه می رسد که برای ادامه تحقیقات دلایل کافی وجود ندارد و به صرف دلایل موجود امکان اثبات اتهام و یا موجبی برای صدور کیفرخواست به دادگاه نبوده لذا منع تعقیب را صادر می نماید و یا ممکن است در حین رسیدگی احراز گردد متهم اساسا مجرم نبوده و بی گناه است در این مورد نیز تنها قرار مقتضی، منع تعقیب می باشد.