چگونه اظهارنامه بنویسیم؟
بصورت کلی هر آنچه را در خصوص حقوق و تعهدات خود راجع به معامله یا قرارداد یا موضوعی را اگر بخواهیم بصورت رسمی به دیگری برسانیم ؛ از اظهارنامه استفاده می کند.
برابر ماده ۱۵۶ قانون آیین دادرسی مدنی « هرکس می تواند قبل از تقدیم دادخواست حق خود را بوسیله اظهارنامه از دیگری مطالبه کند. مشروط بر اینکه موعد مطالبه رسیده باشد.به طور کلی هرکس حق دارد اظهاراتی که راجع به معاملات و تعهدات خود با دیگری است و بخواهد به طور رسمی به وی برساند ضمن اظهارنامه به طرف ابلاغ نماید.اظهارنامه توسط اداره ثبت اسناد و املاک کشور یا دفتر دادگاه ابلاغ می شود.
تبصره – اداره ثبت اسناد و دفاتر دادگاه ها می توانند از ابلاغ اظهارنامه هایی که حاوی مطالب خلاف اخلاق و خارج از نزاکت باشد خودداری نمایند.»
ماده ۱۵۷ قانون آیین دادرسی مدنی« در صورتی که اظهارنامه مشعر به تسلیم چیزی یا وجه یا مال یا سندی از طرف اظهارکننده به مخاطب باشد؛ باید آن چیز یا وجه یا مال یا سند از طرف اظهارکننده به مخاطب باشد.
در اظهارنامه چه مواردی را بنویسیم؟
- در مورد موضوعاتی صحبت کنیم به مستند بودن آن ها مطمین هستیم.
- در مورد مطالبی صحبت کنیم که به درستی آن ها اطمینان داریم خصوصا در مورد تاریخ و مواعد سررسید حقوق و تعهدات.
- سعی کنید متن اظهارنامه صریح و بدون حاشیه و مختصر باشد .
- در الفاظی که در متن یک اظهارنامه بکار می بریم دقیق باشیم زیرا اظهار نامه یک اعلام رسمی است و گفته های ما در آن به عنوان نوعی اقرار محسوب می شود .
- حتما در پایان اظهار نامه تصریح کنیم که در صورت عدم اقدام و عدم همکاری « اقدامات قانونی مقتضی» انجام خواهد شد و کلیه خسارات وارده قابل وصول است.
- اگر خواستیم به همراه اظهارنامه تصویر سند یا چیزی را برای طرف بفرستیم حتما در متن اظهارنامه این موضوع را تصریح کنیم.مثلا به دلیل عدم تحویل آپارتمان در موعد مقرر ضمن ارسال این اظهارنامه مبنی بر تخلیه و تحویل آن ؛ کلید واحد مسکونی را به همراه این اظهارنامه ارسال می گردد.یا مثلا اسناد مالکیت اینجانب ( تصویر سند مالکیت ؛ فیش آب و برق و…) به همراه این اظهارنامه تحویل می گردد.
در اظهارنامه چه مواردی را ننویسیم؟
- کلمات و الفاظ رکیک و خلاف شئونات اخلاقی بکار نبریم.
- مطالبی که می تواند به عنوان افرا یا تهمت محسوب شود را بکار نبریم مثلا وقتی از کسی طلبی داریم ننویسیم شمای کلاهبردار که پول مرا خورده اید …
- مطالبی را که به صحت و درستی آن ها اطمینان نداریم بکار نبریم مثلا نگوییم ۱۰۰ میلیون طلبم را بده بعد مطابق اسناد اراپه شده طلب شما ۵۰ میلیون باشد.
- از ذکر جزییات غیر مفید خودداری کنیم، طولانی گفتن و پراکنده گویی در شرح اظهارنامه جایز نیست.
مراحل ارسال اظهارنامه:
-تهیه برگه اظهارنامه از دفاتر مجتمع های قضایی/ اقدام از طریق سامانه خدمات الکترونیک قضایی /پر کردن متن اظهارنامه در دفاتر خدمات قضایی آدرس و شماره تماس دفاتر خدمات الکترونیک قضایی
-پر کردن قسمت های مندرجات یک اظهارنامه ارسال اظهارنامه الکترونیکی
-تمبر زدن اظهارنامه که در صورتی که اظهارنامه طریق دفاتر خدمات قضایی ارسال شود ؛ توسط آن دفاتر انجام می شود.
-در صورتی که در متن اظهارنامه موضوع جنبه فوری داشته باشد حتما این مطلب رادر متن اظهارنامه قید و هنگام تحویل اظهارنامه هم تصریح نمایید.
مراحل ثبت اظهارنامه الکترونیکی:
۱- مرحله اول : ورود به سامانه خدمات الکترونیک قضایی
بعد از ورود به سایت سامانه خدمات الکترونیکی قضایی در قسمت سمت راست صفحه گزینه ارائه و پیگیری اظهارنامه را انتخاب می نمایید و در صفحه ای جدید، دو گزینه پیش روی ما قرار می گیرد . گزینه جستجو و گزینه تقدیم اظهارنامه که روی آن کلیک می کنید.
۲ – مرحله دوم :در این مرحله برای اینکه شما بتوانید اظهارنامه خود را ثبت کنید کافی است روی گزینه روی گزینه تقدیم اظهارنامه کلیک کنید و در منوی سمت راست ، گزینه سبز زنگ یعنی ثبت و اصلاح اظهار نامه را انتخاب می کنید.
۳ -مرحله سوم: در این مرحله بعد از باز شدن تصویر زیر شما باید دقیقا مشخص نمایید که این اظهارنامه را شخصا ارائه می کنید
یاصورتی که اظهارنامه از طرف وکیل یا نماینده تکمیل می شود ، ایشان نیز باید در قسمت مربوطه اطلاعات خود را درج کنند . پس از این مرحله ، با به عنوان وکیل یا به عنوتان نماینده شرکت های تجاری و سازمکان ها ، پس از کلیک روی هر کدام و پر کردن اطلاعات مربوطه مطابق متن مقاله در انتهای کار به شما کد پیگیری داده می شود که می توانید از طریق سایت سامانه خدمات الکترونیک قضایی وضعیت ارسال و ابلاغ و رویت اظهارنامه توسط گیرنده را مطلع شوید.
چگونه پاسخ اظهارنامه را بنویسیم؟
سوال اصلی که اینجا مطرح می شود این است که ؛ آیا وقتی اظهارنامه ای برای ما ارسال می شود ما ملزم به پاسخ دادن به آن هستیم یا خیر؟
پاسخ منفی است . زیرا ارسال اظهارنامه جز در مواردی که قانون لازم دانسته است یک موضوع کاملا اختیاری است و به همین دلیل برای پاسخ به آن هم الزام قانونی وجود ندارد ؛ البته با جمیع شرایط بهتر است اظهارنامه را پاسخ دهیم حتی با کوتاه ترین عبارات و جملات.
شما در ستون سمت چپ برگه اظهارنامه پاسخ آن را نوشته و مجدد آن را برای فرستنده ارسال می کنید.قبلا که ارسال اظهارنامه از طریق مامور ابلاغ انجام می شده است ؛ شما می توانستید در لحظه دریافت اظهارنامه در حضور مامور ابلاغ پاسخ رادرج و مجدد اظهارنامه را تحویل ایشان داده برای ارسال به فرستنده اما در امروزه به دلیل ارسال اظهارنامه های الکترونیکی و ثبت سیستم ابلاغ در سامانه الکترونیکی شما می توانید به محض رویت اظهارنامه بصورت غیر حضوری از پاسخ آن را ارسال نمایید .
اما نکته ای که در پاسخ دادن به اظهارنامه وجود دارد این است که ؛ حتما در هنگام پاسخ در ابتدای متن بنویسید : «پاسخ اظهارنامه شماره … مورخ … ».
مواردی که مطابق قانون ارسال اظهارنامه الزامی است:
- مطابق مواد ۲۸۴ و ۲۸۵ قانون تجارت ارسال اظهارنامه برای طرف مقابل .ماده ۲۸۴: دارنده برات که به علت عدم تادیه اعتراض شده باشد باید ظرف ده روز از تاریخ اعتراض ؛ عدم تادیه را بوسیله اظهارنامه رسمی یا مراسله سفارشی دو قبضه به کسی که برات را به او واگذار نموده اطلاع دهد.ماده ۲۸۵: هر یک از ظهرنویس ها باید ظرف ده روز از تاریخ دریافت اطلاع نامه فوق آن را به همان وسیله به ظهر نویس سابق خود اطلاع دهد.
- مطابق ماده ۱۷۱ قانون آیین دادرسی مدنی : سرایدار ؛ خادم ؛ کارگر و بطور کلی هر امین دیگری چنانچه پس از ده روز از تاریخ ابلاغ اظهارنامه مالک یاماذون از سوی مالک ؛ یا کسی که حق مطالبه دارد مبنی بر مطالبه مال امانی از آن رفع تصرف ننماید متصرف عدوانی محسوب می شود.
- مطابق ماده ۴۵۹ قانون آیین دادرسی مدنی: در مواردی که طرفین معامله یا قرارداد متعهد به معرفی داور شده ولی داور یا داوران خود را تعیین نکرده باشند و در موقع بروز اختلاف نخواهند و یا نتوانند در معرفی داور اختصاصی خود اقدام و یا در تعیین داور ثالث تراضی نمایند و تعیین داور به دادگاه یا شخص ثالث محول نشده باشد؛ یک طرف می تواند داور خود را معین کرده و بوسیله اظهارنامه رسمی به طرف مقابل معرفی و درخواست تعیین داور نماید و یا نسبتبه تعیین داور ثالث تراضی کند.در این صورت طرف مقابل مکلف است ظرف ده روز از تاریخ ابلاغ اظهارنامه داور خود را معرفی و یا در تعیین داور ثالث تراضی نماید.هرگاه تا انتقضاء مدت یاد شده اقدام نشود ؛ ذی نفع می تواند حسب مورد برای تعیین داور به دادگاه مراجعه کند.ماده ۴۶۰ قانون آیین دادرسی مدنی : در موارد که مقرر گردیده است حل اختلاف به یک نفر داور ارجاع شود و طرفین نخواهند یا نتوانند در انتخاب داور تراضی نمایند و نیز در صورتی که داور یکی از طرفین فوت شود یا استعفا دهد و طرف نامبرده نخواهد جانشین او را معین کند یا در هر موردی که انتخاب داور به شخص ثالث واگذار شده و آن شخص از تعیین داور امتناع نماید یا تعیین داور از طرف او غیر ممکن باشد ؛ هریک از طرفین می توانند با معرفی داور مورد نظر خود بوسیله اظهارنامه از طرف مقابل درخواست نمایند که ظرف ده روز از تاریخ ابلاغ اظهارنامه نظر خود را در مورد داور واحد اعلام کند و یا حسب مورد در تعیین جانشین داور متوفی یا مستعفی یا داوری که انتخاب او بوسیله ثالث متعذر گردیده اقدام نماید.در صورتی که با انقضای مهلت اقدامی به عمل نیاید برابر قسمت اخیر ماده قبل عمل خواهد شد.
- مطابق ماده ۱۳ قانون روابط موجر و مستاجر سال ۱۳۵۶ : «هرگاه مستاجر به علت انقضاء مدت اجاره یا در مواردی که به تقاضای او حکم فسخ اجاره صادر شده مورد اجاره را تخلیه کند و موجر از تحویل گرفتن آن امتناع کند؛ مستاجر مکلف است بوسیله اظهارنامه از موجر یا نماینده قانونی او تقاضا کند که برای تحویل مورد اجاره حاضر شود.در صورتی که موجر ظرف پنج روز از تاریخ ابلاغ اظهارنامه حاضر نگردد مستاجر باید به دادگاه محل وقوع ملک مراجعه و تخلیه کامل مورد اجاره را تامین دلیل نماید و کلید آن را به دفتر دادگاه تسلیم کند.از این تاریخ رابطه استیجاری قطع می شودو دفتر دادگاه ظرف ۲۴ ساعت به موجر یا نماینده قانونی او اخطار می کند که برای تحویل گرفتن مورد اجاره و دریافت کلید حاضر شود.تا زمانی که مستاجر به ترتیب فوق عمل نکرده باشد تعهدات او به موجب مقررات این قانون و شرایط اجاره نامه برقرار است». بند ۹ و تبصره ماده ۱۴ قانون روابط موجر و مستاجر سال ۱۳۵۶ : در صورتی که مستاجر در مهلت مقرر در ماده ۶ این قانون از پر داخت مال الاجاره یا اجرت المثل خودداری نموده و با بلاغ اخطار دفترخانه تنظیم کننده سند اجاره یا اظهارنامه ظرف ده روز قسط یا اقساط عقب افتاده را نپردازد؛ در این مورد اگر اجاره نامه رسمی باشد موجر می تواند از دفترخانه یا اجرای ثبت صدور اجراییه بر تخلیه ووصول اجراه بها را درخواست نماید.تبصره۱- در صورتی که مستاجر دوبار ظرف یک سال در اثر اخطار یا اظهارنامه مذکوردر بند ۹ این ماده اقدام به \رداخت اجاره بها کرده باشدو برای بار سوم اجاره بها را در موعد مقرر به موجر نپردازد و یا در صندوق ثبت تودیع ننماید موجر می تواند با تقدیم دادخواست مستقیما از دادگاه درخواست تخلیه عین مستاجره را بنماید .حکم دادگاه در این خصوص قطعی است.
- مطابق ماده ۱۲۹قانون تجارت : طلبکاران شخصی شرکا حق ندارند طلب خود را از دارایی شرکت تامین یا وصول کنند…طلبکاران شخصی شرکا در صورتی نتوانسته باشند طلب خود را از دارایی شخصی مدیون خود وصول کنند و سهم مدیون از منافع شرکت کافی برای تادیه طلب آنها نباشد می توانند انحللال شرکت را تقاضا نمایند ( اعم از اینکه شرکت برای مدت محدود یا غیر محدود تشکیل شده باشد)مشروط به اینکه لا اقل شش ماه قبل قصد خود را بوسیله اظهارنامه رسمی به اطلاع شرکت رسانیده باشند.
- مطابق ماده ۵۲۲ قانون آیین دارسی مدنی : دردعاوی که موضوع آن ها دین و از نوع وجه رایج بوده و با مطالبه داین و تمکن مدیون مدیون امتناع از پرداخت نموده در صورت تغییر فاحش شاخص قیمت سالانه از زمان سررسید تا هنگام پرداخت و پس از مطالبه طلبکار( این مطالبه می تواند از طریق اظهارنامه باشد) دادگاه با رعایت تناسب اغییر شاخص سالانه که توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران تعیین می گردد محاسبه و مورد حکم قرار خواهد داد مگر این که طرفین به نحو دیگری مصالحه نمایند.
- مطابق ماده ۲۴۷ قانون تجارت : … در صورتی که هر یک از اعضا هیات مدیره قبل از انقضا مهلت … عضو هیات مدیره علاوه بر اعلام تکلیف قانونی در جلسه هیات مزبور مراتب را از طریق ارسال اظهارنامه رسمی به هریک از اعضا هیت مدیره اعلام نماید.در صورتی که جلسات هیات مدیره به هر علت تشکیل نگردد اعلاک از طریق ارسال اظهارنامه رسمی برای سلب مسیولیت جزایی از عضو هیات مدیره کافی است.
- مطابق ماده واحده قانون مطالبه دیون عادی مصوب ۱۳۳۹:در مواردی که دین مستند به سند عادی است و بستانکار می تواند پرداخت آن را بوسیله اظهارنامه از مدیون بخواهد. چنانچه مدیون در صورت تسلیم به ادعای داین ظرف مدت ۱۰ روز پس از ابلاغ واقعی اظهارنامه به شخص او ؛ دین خود را به داین نپردازد و یا در صندوق دادگستری و یا ثبت محل تودیع ننماید و یا آن که در مقابل اظهارنامه ظرف مدت ۱۰ روز دین خود را انکار ننماید و یا ظرف ۱۰ روز جوابی ندهد به تقاضای بستانکار حکم الزام او به تادیه دین از طرف دادگاهی که صلاحیت رسیدگی به دعوا را دارد صادر خواهد شد و حکم مزبور در صورت عدم اعتراض مدیون قابل اجرا می باشد.
- مطابق ماده ۱۰ مکرر الحاقی به قانون تملک آپارتمان ها مصوب ۱۳۵۱ : در صورت امتناع مالک یا استفاده کننده از پرداخت سهم خود از هزینه های مشترک از طرف مدیر یا هیات مدیران بوسیله اظهارنامه با ذکر مبلغ بدهی و صورت ریز آن مطالبه می شود.هرگاه مالک یا استفاده کننده ظرف ده روز از تاریخ ابلاغ اظهارنامه رسمی بدهی خود را نپردازد مدیر یا هیات مدیران می توانند به تشخیص خود و با توجه به امکانات از دادن خدمات مشترک از قبیل شوفاژ تهویه مطبوع آب گرم برق گاز و غیره به او خودداری کنند.
- در موارد اعلام فسخ چه در موراد فسخ قراردادی و چه موراد فسخ قانونی ُ طرفی که بخواهد اعمال حق فسخ نماید می تواند بوسیله اظهارنامه مراتب اعمال حق فسخ خود را بوسیله اظهارنامه اعلام نماید.
پیشنهاد ویژه:
گروه حقوقی ما می تواند به شما در تنظیم اظهارنامه های رسمی و حل و فصل اختلافات قراردادی و حل مشکلات کسب و کارتان کمک کنند، شما می‌توانید با استفاده از راهنمایی ها و نظرات مشاوران این سایت، پایه حقوقی کسب وکارتان را به درستی بنا نهاده و مشکلات کسب و کارتان را به درستی حل و فصل نمایید، تا بتوانید ضمن حفظ سرعت موفقیت کسب و کارتان، به درآمد بیشتری برسید.
مراحل تنظیم قرارداد مشاوره توسط مشاور حقوقی قراردادها
- شما نیاز به وقت مشاوره آنلاین/تلفنی /حضوری با مشاور امور قراردادها در امور قراردادها دارید. (برای دریافت وقت با شماره تماس: ٨٨٧٠٧٩٢٨-۰۲۱دفتر تماس حاصل فرمائید-اطلاعات تکمیلی در صفحه تماس با ما)
- پس از گرفتن وقت و هماهنگی، جزئیات قرارداد و توافقات مربوط به آن را برای مشاور شرح داده و در صورت لزوم قرارداد را امضاء می کنید.
- در این مرحله مشاور حقوقی قراردادها مراحل قانونی و توضیحات لازم را برای تنظیم قرارداد را انجام خواهد داد.