مقدمه:
خداوند در این سوره پیش از آنکه درباره نحوه آفرینش انسان سخن گوید، ابتدا به او گوشزد می‌کند که بیهوده آفریده نشده است و آفرینش او هدفی در پی دارد. سپس به بیان کیفیت خلقت انسان می‌پردازد و سرانجام این پرسش را می‌آورد: آیا آن کسی که از قطره آب گندیده این چنین انسانی را خلق نموده، قدرت ندارد که پس از مرگ و تفرق اجزاء دوباره او را زنده کند؟
تحول نطفه در دوران جنینی یکی از شگفت ترین پدیده های جهان هستی و موضوع علم جنین شناسی است که در قرون اخیر تا حدود زیادی پرده از اسرار آن بر داشته شده است. قرآن در زمانی که هنوز این مسائل کشف نشده بود، از این امور به عنوان یکی از نشانه های قدرت خداوند یاد کرده است.
ادعا شده است که خداوند در آیات یاد شده از سوره قیامت، آنجا که می‌فرماید"آیا نطفه ای از منی که در رحم ریخته میشود نبود؟...واز او دو زوج مرد و زن را آفرید"، به مسئله تعیین جنسیت از جانب پدر اشاره کرده، زیرا مرجع ضمیر"ه" در "منه"، "منی" است.
امروزه ثابت شده است که تعیین جنسیت توسط اسپرم مرد صورت می‌‌گیرد. یک زوج از ۲۳ زوج کروموزوم در همه سلولهای انسانی، کروموزوم های جنسی (Sex Chromosome) نام دارد. این دو کروموزوم تعیین کننده نر یا ماده شدن جنین هستند. انسان ماده دارای دو کروموزوم جنسی xx و جنس نر در انسان ها دارای یک کروموزوم x و یک کروموزوم y است (1).
اکنون می‌توان گفت که این آیات از مطالبی سخن می‌گوید که تا زمان نزول مطرح نشده و کسی از آن آگاه نبوده است و نشان از اعجاز علمی قرآن دارد.
"أَلَمْ یَکُ نُطْفَةً مِّن مَّنِیٍّ یُمْنَىٰ • ثُمَّ کَانَ عَلَقَةً فَخَلَقَ فَسَوَّىٰ • فَجَعَلَ مِنْهُ الزَّوْجَیْنِ الذَّکَرَ وَالْأُنثَى"، قیامت75/37-39
ترجمه
آیا او نطفه‌اى از منى که در رحم ریخته مى‌شود نبود؟ سپس بصورت خون‌بسته در آمد و خداوند او را آفرید و موزون ساخت و از او دو زوج مرد و زن آفرید.
کلمات اصلی
نطفه: از ن- ط- ف، به معنای آب صاف اعم از اینکه کم یا زیاد باشد (فراهیدی، 7 / 437 ؛ راغب اصفهانی،ص 186 ؛ ابن منظور، 9 /336). از نظر لغت،به طور اخص واژه «نطفه » در معنای آب کم به کار می‌رود (ابن منظور،9 /336).مراد از «النطفه» آنچیزی است که فرزند از آن به وجود می‌آید (فراهیدی، 7 /437).
منی: معنای اصلی این واژه دلالت برتقدیر و اندازه گیری و اجرای حکم الهی به وسیله آن است (ابن فارس، 5/ 276-277).
بیان اعجازمطرح شده
خداوند در این سوره پیش از آنکه درباره نحوه آفرینش انسان سخن گوید، ابتدا به او گوشزد می‌کند که بیهوده آفریده نشده است و آفرینش او هدفی در پی دارد. سپس به بیان کیفیت خلقت انسان می‌پردازد و سرانجام این پرسش را می‌آورد: آیا آن کسی که از قطره آب گندیده این چنین انسانی را خلق نموده، قدرت ندارد که پس از مرگ و تفرق اجزاء دوباره او را زنده کند؟
تحول نطفه در دوران جنینی یکی از شگفت ترین پدیده های جهان هستی و موضوع علم جنین شناسی است که در قرون اخیر تا حدود زیادی پرده از اسرار آن بر داشته شده است. قرآن در زمانی که هنوز این مسائل کشف نشده بود، از این امور به عنوان یکی از نشانه های قدرت خداوند یاد کرده است.
ادعا شده است که خداوند در آیات یاد شده از سوره قیامت، آنجا که می‌فرماید"آیا نطفه ای از منی که در رحم ریخته میشود نبود؟...واز او دو زوج مرد و زن را آفرید"، به مسئله تعیین جنسیت از جانب پدر اشاره کرده، زیرا مرجع ضمیر"ه" در "منه"، "منی" است.
امروزه ثابت شده است که تعیین جنسیت توسط اسپرم مرد صورت می‌‌گیرد. یک زوج از ۲۳ زوج کروموزوم در همه سلولهای انسانی، کروموزوم های جنسی (Sex Chromosome) نام دارد. این دو کروموزوم تعیین کننده نر یا ماده شدن جنین هستند. انسان ماده دارای دو کروموزوم جنسی xx و جنس نر در انسان ها دارای یک کروموزوم x و یک کروموزوم y است (1).
اکنون می‌توان گفت که این آیات از مطالبی سخن می‌گوید که تا زمان نزول مطرح نشده و کسی از آن آگاه نبوده است و نشان از اعجاز علمی قرآن دارد.
آیات مرتبط
• "ثُمَّ خَلَقْنَا النُّطْفَةَ عَلَقَةً فَخَلَقْنَا الْعَلَقَةَ مُضْغَةً فَخَلَقْنَا الْمُضْغَةَ عِظَامًا فَکَسَوْنَا الْعِظَامَ لَحْمًا ثُمَّ أَنشَأْنَاهُ خَلْقًا آخَرَ فَتَبَارَکَ اللَّهُ أَحْسَنُ الْخَالِقِینَ"، مؤمنون/23/14
• "وَأَنَّهُ خَلَقَ الزَّوْجَیْنِ الذَّکَرَ وَالْأُنثَی مِنْ نُطْفَةٍ إِذا تُمْنى"،نجم/53 / 45 – 46
و هم اوست که دو نوع مىآفریند نر و ماده * از نطفه‌اى چون فرو ریخته شود.
جمع بندی
با توجه به آن که در آیات 37-39 سوره قیامت اشاره به تعیین جنسیت توسط اسپرم مرد شده و امروزه در علم جنین شناسی ثابت گردیده که یک زوج از ۲۳ زوج کروموزوم در همه سلولهای انسانی، کروموزوم های جنسی بوده و این دو کروموزوم تعیین کننده نر یا ماده شدن جنین هستند و این مطلبی است که بشر در زمان نزول قرآن نمی‌توانسته از آن آگاهی یابد، پس می‌توان این دسته از آیات سوره قیامت را از موارد اعجاز علمی قرآن کریم تلقی نمود.
با این وجود برای اظهار نظر دقیق‌تر علمی درباره اعجاز این آیه باید به سؤالات مطرح شده در دو حوزه قرآنی و علمی پاسخ گفت.
سؤالات قرآنی
آیا منظور قرآن از واژه "نطفة" سلول جنسی نر است؟
چرا به نطفه "منی" می‌گویند؟
مرجع ضمیر «ه» در منه چیست؟
"فسوی" در این آیه بیان چه مرحله ای از تکامل جنین است؟
مرحله ای که با "فسوی" از آن یاد شده چه رابطه ای با مرحله "انشأناه خلقا اخر" در آیه 14سوره مؤمنون دارد؟
جنسیت جنین در چه زمانی مشخص میشود؟ آیا زمانی که روح به جنین دمیده میشود، به تعبیر قرآن "انشأ نا خلقا اخر"، جنسیت مشخص میشود یا خیر؟
فرق خلق با جعل چیست؟
آیا احتمال دارد که آیه "فجعل منه الزوجین...." ادامه مرحله قبل نبوده و به عنوان جمله جدید و خبری باشد؟
سؤالات علمی
آیا می‌توان قبل از مرحله علقه جنسیت جنین را تشخیص داد؟
چه عواملی موجب دختر یا پسر شدن جنین در رحم مادر میشود؟
آیا اگر مرحله علقه همان زمان لانه گزینی جنین باشد؛ منظور آیه اینست که قبل از آن (مرحله بلاستولا)، نمی‌توان جنسیت جنین را تعیین کرد؟
هم اکنون در چه ماهی می‌توان جنسیت جنین را تعیین نمود؟
در زمان لقاح که سلول جنسی نر با سلول جنسی ماده ممزوج میشود جنسیت جنین رقم می‌خورد، آیا بدین واسطه می‌توان این اعجاز را رد کرد؟
تعیین جنسیت جنین چگونه صورت می‌پذیرد(تلفیق کدام کروموزمها از مادر و کدام از پدر با هم اثر در تعیین جنسیت جنین دارد)؟